Αποφασισμένος να εφαρμόσει τον νόμο για τη διαγραφή των «αιώνιων φοιτητών» είναι ο υπουργός Παιδείας Ανδρέας Λοβέρδος, καθώς σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργείου Παιδείας, το οποίο αποκαλύπτει το «ΘΕΜΑ», τον Σεπτέμβριο θα διαγραφούν από τα μητρώα όλων των πανεπιστημίων και ΤΕΙ της χώρας 200.000 φοιτητές, χωρίς να δοθεί καμία επιπλέον μεταβατική περίοδος.
Ο υπουργός θεωρεί ότι έχουν ήδη διευκολυνθεί οι «λιμνάζοντες φοιτητές» με επιπλέον εξετάσεις, με βάση τον νόμο 4009 του 2011, οπότε μετά την εξεταστική του Σεπτεμβρίου θα ξεκινήσει η διαδικασία της εκκαθάρισης των μητρώων. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, μικρός ήταν ο αριθμός των «αιώνιων φοιτητών» που έκαναν χρήση των επαναληπτικών εξετάσεων, γεγονός που καθιστά σαφές ότι ο κύριος όγκος αφορά σε χρόνια ανενεργούς φοιτητές που δεν έχουν δείξει έμπρακτο ενδιαφέρον για την απόκτηση του πτυχίου τους. Σε ό,τι αφορά τους φοιτητές που σπουδάζουν και για τους οποίους ισχύει συγκεκριμένο πλέον χρονικό πλαίσιο, το υπουργείο επισημαίνει ότι πάντα υπάρχουν και τα κοινωνικά κριτήρια.
Ο κ. Λοβέρδος φαίνεται αποφασισμένος να ξεκαθαρίσει τα μητρώα των ΑΕΙ, βάζοντας οριστικά τέλος σε ένα χρονίζον θέμα το οποίο επιβαρύνει τόσο τα οικονομικά των πανεπιστημίων όσο και τη γραφειοκρατία τους.
Μέχρι σήμερα δεν υπήρχε κανένας χρονικός περιορισμός για την απόκτηση του πτυχίου και ο φοιτητής μπορούσε να διατηρεί τη φοιτητική ιδιότητα για όλη του τη ζωή. Από την ανάλυση των στοιχείων που έχει επεξεργαστεί το υπουργείο Παιδείας προκύπτει ότι τέσσερις στους δέκα φοιτητές καθυστερούν σημαντικά να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους ή τις έχουν εγκαταλείψει οριστικά, ενώ μόλις ο ένας στους δέκα καταφέρνει να αποκτήσει εγκαίρως το πτυχίο του. Οι ενεργοί φοιτητές υπολογίζονται σε 230.000, ενώ για πρώτη φορά ένας υπουργός δείχνει έτοιμος να απελευθερώσει ανενεργές θέσεις σπουδών, τις οποίες μέχρι σήμερα καταλαμβάνουν φοιτητές που έχουν εγκαταλείψει εδώ και χρόνια τις σπουδές τους.
«Εχουμε μικρό αριθμό "αιώνιων φοιτητών" γιατί οι περισσότεροι μπαίνουν στο Πολυτεχνείο προκειμένου να βγουν στην αγορά εργασίας», λέει μιλώντας στο «ΘΕΜΑ» ο πρύτανης του ΕΜΠ Σίμος Σιμόπουλος, επισημαίνοντας ότι ακόμα και την τελευταία ημέρα του Ιουλίου συμμετείχαν στην εξέταση μαθήματός του πολλοί φοιτητές προκειμένου να φτάσουν πιο κοντά στο πολυπόθητο πτυχίο.
«Αλλεπάλληλες εκκαθαρίσεις μητρώων έχουν ήδη γίνει τα τελευταία χρόνια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης», αναφέρει ο πρύτανης του ΑΠΘ Γιάννης Μυλόπουλος και για τον λόγο αυτό θα διαγραφούν περίπου 16.500 φοιτητές.
Σε διαφορετική περίπτωση ο αριθμός θα ήταν κατά πολύ μεγαλύτερος. Ο πρύτανης ζητά από το υπουργείο Παιδείας μεταβατική ρύθμιση για περίπου 1.800 φοιτητές που την τελευταία διετία δίνουν πολλά μαθήματα προκειμένου να καταφέρουν να πάρουν το πτυχίο τους.
Ιδιαίτερη προσοχή γι’ αυτούς που προσπαθούν τα τελευταία χρόνια ζητά και ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών Γιώργος Παναγιωτάκης, κάνοντας λόγο για φοιτητές της τελευταίας δεκαετίας και όχι για όσους αποδεδειγμένα εδώ και πολλά χρόνια βρίσκονται εκτός πανεπιστημιακού χώρου. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, από τους 4.000 φοιτητές που είναι «λιμνάζοντες» το 10% προσπαθεί να πάρει πτυχίο.
Τι ισχύει για φοίτηση και διαγραφές
1 Το ακαδημαϊκό έτος αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου και λήγει την 31η Αυγούστου του επόμενου έτους. Το διδακτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται σε δύο εξάμηνα.
2 Ο φοιτητής εγγράφεται στη σχολή στην αρχή κάθε εξαμήνου, σε ημερομηνίες που ορίζονται από την κοσμητεία, και δηλώνει τα μαθήματα που επιλέγει. Αν δεν εγγραφεί για δύο συνεχόμενα εξάμηνα, διαγράφεται αυτοδικαίως από τη σχολή. Για τη διαγραφή εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του κοσμήτορα.
3 Οσοι αποδεδειγμένα εργάζονται τουλάχιστον 20 ώρες την εβδομάδα δύνανται να εγγράφονται ως φοιτητές μερικής φοίτησης ύστερα από αίτησή τους που εγκρίνεται από την κοσμητεία της σχολής. Ο Οργανισμός ορίζει τις ειδικότερες προϋποθέσεις και τη διαδικασία για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου, καθώς και τις ειδικότερες προϋποθέσεις και τη διαδικασία διευκόλυνσης της φοίτησης των φοιτητών με αναπηρία.
4 Οι φοιτητές μπορούν, ύστερα από αίτησή τους στην κοσμητεία της σχολής τους, να διακόψουν τη φοίτησή τους. Με τον Οργανισμό του ιδρύματος καθορίζονται η διαδικασία διαπίστωσης της διακοπής της φοίτησης, τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν την αίτηση και ο μέγιστος χρόνος της διακοπής, καθώς και η δυνατότητα της κατ’ εξαίρεση υπέρβασης του χρόνου αυτού. Η φοιτητική ιδιότητα διακόπτεται προσωρινά κατά τον χρόνο διακοπής της φοίτησης, εκτός αν η διακοπή οφείλεται σε αποδεδειγμένους λόγους υγείας ή ανωτέρας βίας.
5 Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει τουλάχιστον δεκατρείς πλήρεις εβδομάδες διδασκαλίας. Ο αριθμός των εβδομάδων για τη διενέργεια των εξετάσεων ορίζεται στον Οργανισμό του ιδρύματος.
6 Η παράταση της διάρκειας ενός εξαμήνου επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις προκειμένου να συμπληρωθεί ο απαιτούμενος ελάχιστος αριθμός εβδομάδων διδασκαλίας, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δύο εβδομάδες και γίνεται με απόφαση του πρύτανη ύστερα από πρόταση της κοσμητείας της σχολής.
7 Αν για οποιονδήποτε λόγο ο αριθμός των εβδομάδων διδασκαλίας που πραγματοποιήθηκαν σε ένα μάθημα είναι μικρότερος από τις δεκατρείς, το μάθημα θεωρείται ότι δεν διδάχθηκε και δεν εξετάζεται, τυχόν δε εξέτασή του είναι άκυρη και ο βαθμός δεν υπολογίζεται για την απονομή του τίτλου σπουδών.
8 Οι εξετάσεις διενεργούνται αποκλειστικά μετά το πέρας του χειμερινού και του εαρινού εξαμήνου για τα μαθήματα που διδάχθηκαν στα εξάμηνα αυτά αντίστοιχα. Ο φοιτητής δικαιούται να εξεταστεί στα μαθήματα και των δύο εξαμήνων πριν από την έναρξη του χειμερινού εξαμήνου.
9 Η βαθμολογία σε κάθε μάθημα καθορίζεται από τον διδάσκοντα, ο οποίος μπορεί να οργανώσει κατά την κρίση του γραπτές ή προφορικές εξετάσεις ή και να στηριχθεί σε εργασίες ή εργαστηριακές ασκήσεις.
10 Αν ο φοιτητής αποτύχει περισσότερες από τρεις φορές σε ένα μάθημα, με απόφαση του κοσμήτορα και ύστερα από αίτησή του εξετάζεται από τριμελή επιτροπή καθηγητών της σχολής οι οποίοι έχουν το ίδιο ή συναφές γνωστικό αντικείμενο και ορίζονται από τον κοσμήτορα. Από την επιτροπή εξαιρείται ο υπεύθυνος της εξέτασης διδάσκων. Σε περίπτωση αποτυχίας, ο φοιτητής συνεχίζει ή όχι τη φοίτησή του σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στον Οργανισμό, στους οποίους περιλαμβάνεται και ο μέγιστος αριθμός επαναλήψεων της εξέτασης σε ένα μάθημα.
Τι συμβαίνει στα ΤΕΙ
Σε 70.000 υπολογίζεται ότι ανέρχονται οι «αιώνιοι φοιτητές» στα ΤΕΙ, οι οποίοι επίσης θα διαγραφούν, σύμφωνα με τον νόμο-πλαίσιο, χωρίς ωστόσο ακόμα να έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή τους. Σύμφωνα με έρευνα αποφοίτων του ΤΕΙ Αθήνας, δύο είναι οι σημαντικότεροι λόγοι για τους οποίους καθυστερούν οι φοιτητές να πάρουν το πτυχίο τους. Οι απόφοιτοι σε ποσοστό 35,2% κατέδειξαν ως βασικότερη αιτία το γεγονός ότι εργάζονται με πλήρες ωράριο, ενώ το 23,7% τόνισε ότι εργάζεται με μερική απασχόληση.
Ποσοστό κοντά στο 14% απάντησε ότι αποσυντονίστηκε κατά τη διάρκεια των σπουδών του από τις συνεχείς απεργίες και καταλήψεις, ενώ παρόμοιο ποσοστό αποφοίτων ανέφερε πως «εξαρχής γνωρίζαμε ότι ακόμα και ως πτυχιούχοι δεν θα είχαμε εξασφαλισμένη θέση στην αγορά εργασίας». Από το σύνολο των ερωτηθέντων (περισσότεροι από 900 φοιτητές συμμετείχαν στην έρευνα), 252 απάντησαν ότι πήραν πτυχίο στα τέσσερα χρόνια (26,1%), 244 στα πέντε (25,3%), 215 στα έξι (22,3%), 116 στα οκτώ (12%), 70 στα 10 (7,3%) και πάνω από 10 χρόνια έχουν παραμείνει στο πανεπιστήμιο 64 άτομα (6,6%).
Τι προβλέπει ο νόμος
Σύμφωνα με τον νέο νόμο-πλαίσιο, από το 2014 οι «αιώνιοι φοιτητές» χάνουν αυτοδικαίως τη φοιτητική τους ιδιότητα. Οσοι φοιτητές έχουν εισαχθεί από το ακαδημαϊκό έτος 2011-12 και μετά θα δια-τηρούν τη φοιτητική τους ιδιότητα μόνο για 12 εξάμηνα αν πρόκειται για σχολές με διάρκεια σπουδών τα 4 έτη και για 14 εξάμηνα αν η σχολή τους έχει διάρκεια σπουδών τα 5 έτη, δηλαδή στα πολυτεχνικά και γεωπονικά τμήματα. Για τμήματα με μεγαλύτερη διάρκεια σπουδών, όπως η Ιατρική, το μέγιστο χρονικό διάστημα για τη διατήρηση της φοιτητικής ιδιότητας είναι τα 16 εξάμηνα. Δηλαδή, σύμφωνα με τον νέο νόμο, από φέτος χάνουν αυτοδικαίως τη φοιτητική τους ιδιότητα όσοι στο τέλος του 2012 συμπλήρωσαν φοίτηση διάρκειας ίσης ή μεγαλύτερης του διπλάσιου αριθμού εξαμήνων που απαιτούνται για τη λήψη του πτυχίου, προσαυξανόμενης κατά δύο εξάμηνα.
Ποιοι και από πού θα διαγραφούν
Ο αριθμός των «αιώνιων φοιτητών» που θα διαγραφούν σε έναν μήνα από τα ΑΕΙ ανέρχεται σε περισσότερους από 100.000, ενώ σε κάθε ίδρυμα, σύμφωνα με αποκλειστικά στοιχεία, αναγράφεται και ο αριθμός όσων μετείχαν στις επαναληπτικές εξετάσεις:
■ Πανεπιστήμιο Αθηνών: 55.000 «αιώνιοι φοιτητές» θα διαγραφούν, ενώ 4.000 θα συμμετάσχουν στις επαναληπτικές εξετάσεις.
■ Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών: 15.000 θα διαγραφούν και 1.000 δήλωσαν συμμετοχή στις επαναληπτικές εξετάσεις.
■ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο: 3.500 φοιτητές θα χάσουν τη φοιτητική ιδιότητα.
■ Πάντειο Πανεπιστήμιο: 7.000 θα διαγραφούν, ενώ 500 δήλωσαν συμμετοχή στις επαναληπτικές εξετάσεις.
■ Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης: 16.500 φοιτητές θα διαγραφούν οριστικά από τα μητρώα του.
■ Πανεπιστήμιο Πειραιά: 9.000 θα διαγραφούν από το μητρώο και 300 θα συμμετάσχουν στις επαναληπτικές εξετάσεις.
■ Πανεπιστήμιο Μακεδονίας: 8.000 θα διαγραφούν και 150 δήλωσαν συμμετοχή στις επαναληπτικές εξετάσεις.
■ Πανεπιστήμιο Κρήτης: 2.000 «αιώνιοι φοιτητές» θα χάσουν τη φοιτητική ιδιότητα και 700 δήλωσαν συμμετοχή στις εξετάσεις.
■ Πολυτεχνείο Κρήτης: 350 φοιτητές θα χάσουν τη φοιτητική ιδιότητα και 75 αναμένεται να συμμετάσχουν στις επαναληπτικές εξετάσεις.
■ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας: 814 θα χάσουν τη φοιτητική ιδιότητα και 200 συμμετέχουν στις επαναληπτικές εξετάσεις.
■ Πανεπιστήμιο Πάτρας: Περίπου 4.000 φοιτητές θα στερηθούν τη φοιτητική ιδιότητα.
■ Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο: 150 φοιτητές θα χάσουν τη φοιτητική ιδιότητα και 20 δήλωσαν συμμετοχή στις εξετάσεις.
■ Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων: 2.500 φοιτητές αναμένεται να απολέσουν τη φοιτητική ιδιότητα.
