"Το να δείχνεις στα παιδιά, ζώα που βαριούνται, έχουν κατάθλιψη και περιφέρονται νευρικά στους περιφραγμένους χώρους τους, δεν προσφέρει καμία απολύτως ενημέρωση για την άγρια ζωή. Σκεφτείτε να πηγαίνατε τα παιδιά σας σε φυλακή, για να τα διδάξετε για την ανθρώπινη συμπεριφορά.
Το lifo.gr βρέθηκε πριν λίγες μέρες στα Σπάτα, στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο. Ακολουθήσαν τις οδηγίες οι οποίες προσδιορίζουν ως ιδανικές ώρες για επίσκεψη το πρωί. Είναι οι ώρες που τα ζώα είναι πιο δραστήρια και οι επισκέπτες έχουν την δυνατότητα να τα παρατηρήσουν καλύτερα. Δέκα το πρωί ήμασταν στην είσοδο. Είχε τρομερή υγρασία, πολύ κρύο και συννεφιά. Φτάνοντας στην είσοδο αγοράσαμε δύο εισιτήρια στην τιμή των 18 ευρώ έκαστο τα οποία μας εξασφάλιζαν και πρόσβαση στα Εκπαιδευτικά Προγράμματα Θαλάσσιων Θηλαστικών. " Με τρία ευρώ επιπλέον θα δείτε και τα δελφίνια μας!" μας υπενθύμισε η κοπέλα στη γκισέ. Είχαμε μισή περίπου ώρα για να φτάσουμε στην πισίνα των δελφινιών και αρχίσαμε να βολτάρουμε σαν χαμένοι μέσα στο πάρκο.
Στον χώρο υπήρχαν κάμποσοι, όχι πολλοί, επισκέπτες. Όλοι έδειχναν ενθουσιασμένοι. Ειδικά τα πιτσιρίκια έμοιαζε να απολαμβάνουν την εμπειρία. Το ίδιο συνέβαινε και με τα ζώα; Πίσω από τους φράχτες δεν κατάφερα να διακρίνω καμία απολύτως χαρούμενη εικόνα. Δεν είμαι σίγουρος πώς μοιάζουν τα χαρούμενα ζώα ακριβώς, είμαι σίγουρος όμως ότι δεν μοιάζουν έτσι. Πρώτα οι χιμπατζήδες. Συγκεντρωμένοι όλοι σε μια γωνιά της περιοχής τους. Είχαν παραταχθεί μπροστά ακριβώς από τον τοίχο. Ακουμπούσαν σε μια κακοζωγραφισμένη ζούγκλα και δεν μας έδιναν καμία σημασία. Δεν αντιδρούσαν στα σφυρίγματα ενός ζευγαριού που προσπαθούσε να τους ξεσηκώσει. Τα λιοντάρια αδιαφορούσαν εξίσου στις ικεσίες μιας κυρίας πίσω από το τζάμι και τα παρακαλούσε κυριολεκτικά να σηκωθούν από ένα σημεία όπου έμεναν κρυμμένα. Το ίδιο συνέβαινε και με τα δύο τζάγκουαρ, με τις αρκούδες, τους λύκους, την ύαινα, το σερβάλ και τα υπόλοιπα θηλαστικά. Είχαν επιλέξει τα σημεία που θα τους χάριζαν όση περισσότερη προστασία γίνεται από τα βλέμματα. Μετά οι τρεις τίγρεις. Τρία από τα πιο μεγαλοπρεπή αρπακτικά του πλανήτη σε ένα μικροσκοπικό χώρο. Η μία κινείται νευρικά. Κάνει αυτό που χιλιάδες αναφορές έχουν μεταφράσει ως συμπεριφορά στρεσαρισμένου ζώου. Διασχίζει τα ίδια 4 μέτρα γης, σύρριζα στα κάγκελα και πάλι πίσω. Μπροστά της ένα κοριτσάκι ακολουθεί την ίδια παράλληλη διαδρομή. Γελάει και η μαμά του το βγάζει φωτογραφία. Το ίδιο μικρός μου φάνηκε και ο χώρος για τα υπόλοιπα αιλουροειδή αλλά και αρκετά ακόμη ζώα: ο κροκόδειλος και όλα τα ερπετά των μικρών γυάλινων προθηκών, τα πουλιά που άνοιγαν τις φτερούγες τους για να βρεθούν από το ένα κούτσουρο στο άλλο, που συχνά ήταν απόσταση λιγότερη από μέτρο και οι πίθηκοι. Αυτοί ήταν ίσως οι μοναδικοί κάπως δραστήριοι ένοικοι του πάρκου. Πλησίαζαν στα κάγκελα και σε κάρφωναν με το βλέμμα τους.
Η εξοικείωση τους με τους ανθρώπους ήταν προφανής και συνάμα αλλόκοτη. Όσο περπατούσα ανάμεσα στο καταπράσινο πάρκο και ένιωθα τα άκρα μου παγωμένα, αναρωτιόμουν τι δουλειά είχαν ζώα που η φύση τα περιόρισε στα θερμά σύνορα της Αφρικής ή στην υγρασία της ζούγκλας, να βρίσκονται στο ξεροβόρι των Σπάτων. Φαντάζομαι τα πόδια από τις αντιλόπες μουδιασμένα και τα φτερά των αετών βαριά από τη καθηλωμένη ζωή. Δεν ξέρω πόση γη, πόσος αέρας και πόσο νερό χρειάζεται ένα πλάσμα γεννημένο για να ζήσει φυσιολογικά. Πόσα μέτρα χρειάζονται για να κοροϊδέψεις τη φύση;
Το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Θαλάσσιων Θηλαστικών. Στην πισίνα, το κρύο είναι ακόμη πιο έντονο. Από τα ηχεία ακούγεται δυνατά λάτιν μουσική. Τα δελφίνια βρίσκονται ήδη στο νερό μπροστά από τα καθίσματα και λίγο μετά εμφανίζεται μια όμορφη κοπέλα με μικρόφωνο. Μας καλωσορίζει και αρχίζει τις συστάσεις για το τι θα παρακολουθήσουμε. Η εικόνα δεν διαφέρει σε τίποτα από τσίρκο.
Η εκπαίδευση αρχίζει και τελειώνει με μερικές απλοϊκές, εγκυκλοπαιδικές πληροφορίες, επιπέδου. Πού ζούνε (κανονικά) τα δελφίνια; Τι τρώνε τα δελφίνια; Πόσο μεγαλώνουν τα δελφίνια; Πώς αναπνέουν και πώς ζευγαρώνουν τα δελφίνια. Φυσικά υπάρχει επιμονή στο θέμα πόσο έξυπνα είναι τα δελφίνια! Κάτι που η ανιματέρ-παρουσιάστρια τονίζει όσο πίσω της τα κόλπα είναι στο θεαματικό τους ζενίθ. Οι εκπαιδευτές σφυρίζουν και κάνουν μια σειρά από νευρικές χειρονομίες στις οποίες τα ζώα αντιδρούν και υπακούουν. Πηδάνε έξω από το νερό, στροβιλίζονται στον αέρα, ανεβαίνουν σε μια ράμπα έξω από την πισίνα για να μας χαιρετήσουν, κουνάνε τις ουρές τους και κάνουν θόρυβο με τα σόναρ τους. Τα δελφίνια κάνουν τέτοια τσαλίμια λόγω εξυπνάδας ή λόγω μιας αφύσικης τσίτας στην οποία τα υποβάλλουν; Τα δελφίνια είναι έξυπνα, αλλά αυτά τα δελφίνια ήταν και εκπαιδευμένα. Πειθαρχούσαν σαν στρατιώτες. Εκτελούσαν με ακρίβεια κάθε πρόσταγμα. Στήνονταν θεατρικά μπροστά στα μάτια μας. Δραματικοί ηθοποιοί με τα όλα τους.
Προς το τέλος μια γυναίκα από τις κερκίδες οδηγείται στην άκρη της πισίνας για να χαϊδέψει ένα από αυτά τα πανέμορφα θηλαστικά που έχει στηθεί με το σώμα του τεντωμένο και περιμένει, με ένα είδος μηχανικής χαράς. 'Εχει κάτι μελαγχολικό η σκηνή, γιατί τα ζώα δεν ξέρουν υποκρίνονται, να φορούν ψεύτικα χαμόγελα, να γίνονται καλοί κλόουν: όποτε συμβαίνει αυτό, είναι μια εικόνα ψευδής, που κρύβει πολλή άσκηση, πολύ καταπίεση. Έτσι νομίζω. Μετά από μισή ώρα το show είχε τελειώσει και η παρουσιάστρια μας υπενθυμίζει πως πρέπει να αγαπάμε τα δελφίνια και να μην μολύνουμε με σκουπίδια τις θάλασσες. Πολιτική ορθότητα και κλισέ έδωσαν πάσα στη λάτιν μουσική που ξαναδυνάμωσε. Τα δελφίνια κάναν ένα ακόμη εντυπωσιακό άλμα έξω από το νερό. Τέλος η εκπαίδευση. Image Πριν ολοκληρώσουμε την εκπαιδευτική εκδρομή, επιστρέφουμε προς την περιοχή των λιονταριών. Μήπως έχουν βγει από την κρυψώνα τους και τα φωτογραφίσουμε. Είναι ακόμη κρυμμένα. Η τίγρης δίπλα, συνεχίζει να βολτάρει σύρριζα στο κάγκελο και οι μπαμπουίνοι καυγαδίζουν ποιός θα αρπάξει ένα χάρτη του πάρκου που έχει βρεθεί μέσα στο περιφραγμένο χώρο τους.
Ζητήσαμε από οργανώσεις, πρωτοβουλίες και φορείς να μας εξηγήσουν τη δική τους άποψη για το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο -από τη μεριά των ανθρώπων που αγαπούν τα ζώα, χωρίς να τα εμπορεύονται ή να κερδίζουν κάτι από αυτά: Αυτή είναι η άποψη της " Πανελλαδικής Διαμαρτυρίας για όλα τα ζώα" : "Η πρωτοβουλία πολιτών για την πανελλαδική διαμαρτυρία για όλα τα ζώα, εκφράζει την απόλυτη αντίθεσή της σχετικά με την διατήρηση ζώων σε αιχμαλωσία για οποιονδήποτε εμπορικό σκοπό και, κατά συνέπεια, με την ύπαρξη του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου. Αυτό το -κατ' ευφημισμόν- πάρκο, κρατά αιχμάλωτα ζώα για να "εκπαιδεύει", όπως δηλώνει επισήμως ο ιδιοκτήτης του, τον κόσμο. Θα θέλαμε να μάθουμε, τι είδους εκπαίδευση αποτελεί για κάποιον, το να παρακολουθεί ζώα που περιφέρονται άσκοπα σε χώρο ξένο από το φυσικό τους περιβάλλον, χωρίς να μπορούν να τρέξουν και να χτίσουν φωλιές, χωρίς να μπορούν να επιλέξουν μόνα τους ερωτικό σύντροφο, να τραφούν με ό,τι επιλέξουν, να κοιμηθούν χωρίς να τα παρακολουθούν χιλιάδες μάτια.
Το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο, διατηρεί ζώα σε αιχμαλωσία, με σκοπό το κέρδος, και αυτή είναι η βασική διαφορά που το διακρίνει από τα καταφύγια. Συνάμα, υπάρχουν ζώα όπως τα φίδια, που περνούν όλη τους τη ζωή σε μικροσκοπικά γυάλινα κλουβιά, με μόνο σύντροφο ένα δοχείο για νερό, ενώ, η διατήρηση του δελφινάριου που ανοίγει στον κόσμο για να γίνονται "εκπαιδευτικά προγράμματα με δελφίνια" είναι αντίθετη με την νομοθεσία, και, όσο και να προσπαθεί ο ιδιοκτήτης του "πάρκου" με την βοήθεια του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δεν πρόκειται να μας πείσουν πως ένα παιδί μορφώνεται παρακολουθώντας δελφίνια να κάνουν τούμπες. Μόρφωση για εμάς και για όλους θα έπρεπε να είναι να μάθουμε τα παιδιά μας να κοιτούν τα ζώα να τρέχουν ελεύθερα στο φυσικό τους περιβάλλον, και όχι να τα βλέπουν να περιστρέφονται γεμάτα άγχος γύρω από τον εαυτό τους, κατάσταση που αποκαλείται "σύνδρομο στερεοτυπικής συμπεριφοράς" και παρατηρείται μόνο σε περιπτώσεις ζώων που βρίσκονται σε αιχμαλωσία (βλ.: http://elliniko-ar-media-arxeio.blogspot.gr/2013/11/blog-post.html).
Καλούμε, έτσι, τα σχολεία, τα ιδρύματα, αλλά και κάθε άνθρωπο που έχει την κηδεμονία μικρών παιδιών, να μην τα πηγαίνει σε ζωολογικούς κήπους, αλλά και να μην στηρίζει, ευρύτερα, την εκμετάλλευση των ζώων για εμπορικούς σκοπούς, μαθαίνοντας έτσι στα παιδιά πως το κάθε πλάσμα έχει αναφαίρετο δικαίωμα στη ζωή και την ελευθερία.
Το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο, όπως και κάθε άλλος ζωολογικός κήπος, είναι χώροι εμπορευματοποίησης ψυχών, και έτσι μονάχα θα έπρεπε να τους αντιμετωπίζουμε. Δηλώνουμε, λοιπόν, ρητά πως σαν πρωτοβουλία πολιτών δεν έχουμε καμμία ανοχή στην εκμετάλλευση των ζώων με σκοπό το κέρδος, όπως αυτή γίνεται στην χώρα μας από τους ζωολογικούς κήπους, τα μαγαζιά πώλησης ζώων, τα εκτροφεία αλλά και τις βιομηχανίες κρέατος, γάλακτος, αυγών, γούνας, δέρματος, πούπουλων, τα ιχθυοτροφεία, κ.ά. " Πανελλαδική Διαμαρτυρία για όλα τα ζώα" Η άποψη της "Πανελλαδικής Φιλοζωικής και Περιβαλλοντικής Ομοσπονδίας": Η θέση της Ομοσπονδίας είναι ενάντια στους ζωολογικούς κήπους, αφού δεν θεωρούμε την αιχμαλωσία άγριων ζώων "εκπαιδευτική" σε κανένα επίπεδο.
Αντίθετα αιχμαλωτίζονται άγρια ζώα τα οποία είτε ενεργητικά είτε παθητικά, κακοποιούνται για την "ψυχαγωγία" μικρών παιδιών με μόνο σκοπό το οικονομικό όφελος της επιχείρησης. Εκ των πραγμάτων οι εγκαταστάσεις ζωολογικών κήπων αδυνατούν να προσαρμοστούν στο φυσικό περιβάλλον των ζώων, και η αιχμαλωσία τους στερεί την φυσική, κοινωνική ζωή τους και ερεθίσματα απολύτως απαραίτητα για την ευζωία τους. Αν παρατηρήσει κάποιος πως συμπεριφέρονται τα αιχμάλωτα ζώα μέσα στις εγκαταστάσεις ζωολογικών κήπων, θα καταλάβει ότι διακατέχονται από στρες, τόσο λόγω της αιχμαλωσίας τους, όσο και λόγω του εξαναγκασμού τους σε αλληλεπίδραση με τον άνθρωπο. Τρανταχτό παράδειγμα εκδήλωσης στρες αποτελούν οι στερεοτυπικές συμπεριφορές ζώων μέσα σε κλουβιά.
Τέτοιες περιπτώσεις παρατηρούνται σε όλους τους ζωολογικούς κήπους του κόσμου, και βέβαια και σε ζωολογικούς κήπους της Ελλάδας, όπως για παράδειγμα οι τίγρεις στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο, τα λιοντάρια και για άλλα άγρια ζώα. Αυτές οι συμπεριφορές των ζώων, δείχνουν ξεκάθαρα ότι σε όσο καλό περιβάλλον και αν ζουν σε αιχμαλωσία, ποτέ δεν θα καταφέρουν να ικανοποιήσουν τις φυσικές τους ανάγκες, με αποτέλεσμα τα ζώα παθητικώς να κακοποιούνται. Ένα άγριο ζώο, δεν έχει απλά ανάγκη από ένα καθαρό περιβάλλον, εξασφαλισμένη τροφή και κτηνιατρική περίθαλψη. Σε καμία περίπτωση αυτά δεν αρκούν. Σε ότι αφορά το Δελφινάριο του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου, εδώ διαφαίνεται μία τεράστια δυστοκία, με τις αρμόδιες υπηρεσίες να παίζουν κρυφτό με διαπιστωμένες παραβάσεις - σαν να μην θέλει κανείς ή να φοβάται.... να εφαρμόσει τον Νόμο. Όπως είναι γνωστό, με τον Ν.4039/2012 (άρθρα 12 και 13) οι παραστάσεις με ζώα - ακόμα και εντός ζωολογικών κήπων - έχουν απαγορευτεί στην χώρα μας, χωρίς να εξαιρούνται οι αυτοβαπτιζόμενες "εκπαιδευτικές".
Και λέμε αυτοβαπτιζόμενες γιατί καμία επιστημονική μελέτη μέχρι σήμερα, δεν έχει αποδείξει τον εκπαιδευτικό χαρακτήρα που προσπαθούν μάταια οι επιχειρηματίες να προσδώσουν σε τέτοια θεάματα. Από τις 2-2-2012 μέχρι σήμερα, έχουν κατατεθεί πάρα πολλές καταγγελίες για την κατά συρροή παράβαση των εν λόγω άρθρων εναντίων της επιχείρησης, όμως κανείς δεν εφάρμοσε τον Νόμο. Είναι σαν αυτός ο νόμος, να έχει φτιαχτεί για όλους τους άλλους εκτός από το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο.Πέρα όμως της εξόφθαλμης παράβασης του Νόμου περί παραστάσεων ζώων, υπάρχει και ένα παρελθόν το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ, με κάθε λεπτομέρεια http://filikaki-blog.blogspot.gr/2014/01/blog-post.html Σε ότι αφορά την ευζωία των δελφινιών που ζουν μέσα σε πισίνες με σκοπό να πραγματοποιούν παραστάσεις, εδώ τα πράγματα διαφέρουν από τα υπόλοιπα ζώα των ζωολογικών κήπων. Τα δελφίνια είναι από τα πλέον εξυπνότερα θηλαστικά του κόσμου. Στην φυσική κατάσταση αναπτύσσουν ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς με την ομάδας τους, και μπορεί να ζουν σε ομάδες μέχρι και χιλίων ατόμων. Η τοποθέτησή τους σε μία μπανιέρα... γιατί μόνο έτσι μπορεί να χαρακτηριστεί η πισίνα για τα δελφίνια, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να καλύψει τις φυσικές ανάγκες αυτών των ζώων.
Τα δελφίνια έχουν την ικανότητα να κολυμπούν δεκάδες χιλιόμετρα ημερησίως, να καταδύονται έως και 300 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του νερού, και να χρησιμοποιούν το σόναρ τους ανεμπόδιστα από τα τοιχία μίας πισίνας. Όπως αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα, τα δελφίνια που ζουν σε πισίνες, δεν έχουν την δυνατότητα να εκδηλώσουν την φυσική - απαραίτητη για την υγεία τους -, αλλά ούτε και την κοινωνική τους συμπεριφορά. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι σε αρκετά δελφινάρια του κόσμου, έχουν σημειωθεί πάρα πολλά ατυχήματα, από απλά δαγκώματα (σε επισκέπτες - κυρίως παιδιά) μέχρι και θάνατοι εκπαιδευτών. Αποδεικνύοντας έτσι περίτρανα ότι αυτά τα ζώα, δεν μπόρεσαν ποτέ και δεν θα μπορέσουν ποτέ να προσαρμοστούν σε κατάσταση αιχμαλωσίας, διατηρώντας στο ακέραιο την άγρια φύση τους. Περισσότερες λεπτομέρειες για την αιχμαλωσία κητωδών θα βρείτε εδώ Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία Ζαν Ζακ Λεσσουέρ Aρμόδιος να απαντήσει στις κατηγορίες και τα όσα ισχυρίζονται τα παραπάνω δύο κείμενα, αλλά και όσες ακόμη πρωτοβουλίες τάσσονται κατά των ζωολογικών πάρκων είναι ο κύριος Ζαν Ζακ Λεσουέρ, ιδιοκτήτης και ιδρυτής του Πάρκου.
Του θέσαμε ερωτήματα και ζητήσαμε απαντήσεις. Ήταν ευγενικός και απόλυτος: " Οι περισσότεροι ισχυρισμοί των οργανώσεων και πρωτοβουλιών που θέλουν το πάρκο κλειστό είναι ανυπόστατοι και αποτελούν παραπληροφόρηση. Είναι μέρος μιας πάγιας ατζέντας που προσπαθεί με ψευδή ντοκουμέντα και στοιχεία να επηρεάσει την κοινή γνώμη. Σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης, το πάρκο μας πληρεί αυστηρά όλες τις διεθνείς προδιαγραφές. Αυτό που επίσης δεν ισχύει είναι πως έχουμε οφειλές και χρέη στο δημόσιο. Τα έχουμε ρυθμίσει όλα και δίνουμε ανελλιπώς τις δόσεις. Όσε φορές και αν μας έγινε καταγγελία αθωωθήκαμε και δεν έχει αποδειχθεί τίποτα από όσα θέλουν να μας προσάπτουν. Aυτό που θέλω να τονίσω είναι πως με βάση τις διεθνείς προδιαγραφές ο χώρος που κάποιος χαρακτηρίζει μικρό είναι στις δικές μας εγκαταστάσεις πολύ μεγαλύτερος από τον ελάχιστο που ορίζεται από τις προδιαγραφές παγκοσμίως. Οι χώροι των ζώων είναι πεντακάθαροι και προσεγμένοι και η φροντίδα τους είναι εντατική. Όσον αφορά τα δελφίνια μας θέλω να πω πως όποιος λέει πως το πρόγραμμα είναι θέαμα μάλλον κάνει λάθος. όλο το κείμενο που συνοδεύει το πρόγραμμα είναι γεμάτο επιστημονικά στοιχεία για τα δελφίνια.
Αυτό που κάνουμε δεν είναι αν βασανίζουμε τα ζώα. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με τα συγκεκριμένα ζώα απλά ενθαρρύνουν τη φυσιολογική τους συμπεριφορά. Τα δελφίνια κάνουν αυτό που θα έκαναν και στη φύση. Αλλά και πάλι όλο αυτό που λέγεται είναι ακόμη ένας τρόπος να μας κατηγορούν με ψέμματα και ανυπόστατες ιστορίες. Με ρωτάτε για αυτό που έγινε στον ζωολογικό κήπο της Κοπεγχάγης και αφορά το περιστατικό θανάτωσης μιας καμηλοπάρδαλης. Ατυχές περιστατικό και ακόμη πιο ατυχής η απόφαση που πάρθηκε. Αν και ανήκω στο δίκτυο του ΕΑΖΑ στο οποίο υπάγεται και ο συγκεκριμένος, στο δικό μου πάρκο δεν θα επέτρεπα ποτέ κάτι τέτοιο. Εκεί μπορεί να συνηθίζεται και ο κόσμος να είναι πιο εξοικειωμένος με τέτοιου είδους προγράμματα. Εδώ στην Ελλάδα κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει ή τουλάχιστον εγώ δεν θα το έκανα. Με ρωτάτε επίσης αν τα ζώα είναι ευτυχισμένα. Φυσικά και είναι. Κανένα ζώο δεν είναι δυστυχισμένο. Δεν είναι αιχμάλωτα. Έχουν γεννηθεί έτσι και ο ρόλος των πάρκων είναι τεράστιος. Κάποιοι επιμένουν να τον αμφισβητούν. Αυτοί νομίζω είναι καλύτερα να ασχοληθούν με τα αίσχη και το παραεμπόριο που γίνεται στο Σχιστό και τις κακοποιήσεις ζώων στα σπίτια δίπλα τους.
Πηγή: www.lifo.gr
