Του κτηνιάτρου Μανώλη Βορρίση
Τα αναλώσιμα γατάκια
«Υπάρχουν γατάκια με ημερομηνία λήξεως; Ασφαλώς και υπάρχουν. Πρόκειται για τα χιλιάδες γατάκια που γεννιούνται κάθε χρόνο σε κάθε γωνιά της χώρας μας. Γεννιούνται δύο φορές το χρόνο, ενώ μερικές γατομάνες γεννούν ακόμα και τρεις φορές. Ο κόσμος αποκαλεί “Πασχαλιάτικα” αυτά που γεννιούνται την περίοδο του Πάσχα και “Καλοκαιρινά” αυτά που γεννιούνται το Σεπτέμβρη.
Μικρός αριθμός αυτών θα μεγαλώσει, θα ζευγαρώσει και θα γεννήσει. Και έτσι θα συνεχιστεί ο φαύλος κύκλος των γεννήσεων και των θανάτων. Όσα είναι τυχερά θα βρεθούν στο δρόμο εκείνων των ανθρώπων που θα τους προσφέρουν ένα καλό σπίτι και φροντίδα.
Οι περισσότεροι τα εντοπίζουν ακούγοντας το σπαρακτικό τους κλάμα καθώς «λιώνουν» κυριολεκτικά από την πείνα και τη δίψα. Η συντριπτική πλειοψηφία όμως από αυτά τα πλάσματα θα καταλήξει να ζει άσχημα στους δρόμους και τους αγρούς της Ελλάδας.
Στο εξωτερικό ήμουν συνηθισμένος να βλέπω ηλικιωμένες γάτες. Γάτες που μεγαλώνουν στην ασφάλεια ενός σπιτιού από υπεύθυνους κηδεμόνες. Γάτες που γίνονται μέλη της οικογένειας τους και εξαντλούν τα βιολογικά τους όρια. Αιλουροειδή κατοικίδια που είναι στειρωμένα, εμβολιασμένα, διατρέφονται σωστά και αφήνονται στα χάδια των υπολοίπων, που ζουν στο ίδιο σπίτι.
Στην Ελλάδα όπου ζω τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Χιλιάδες γατάκια δοκιμάζονται σκληρά από την πρώτη μέρα της γέννησής τους. Ασθένειες, ατυχήματα, απώλεια της γατομάνας, πείνα, δίψα και φυσικά δηλητηριάσεις. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε και την εσκεμμένη δηλητηρίαση, μια χαρακτηριστική μέθοδο εξόντωσης των ζώων, ένα μελανό σημείο στη συμπεριφορά των κατοίκων αυτού του τόπου που δείχνει τον πολιτισμό μας.
Ζώντας στη Σύρο, την πρωτεύουσα των Κυκλάδων, με τις πολλές γάτες ήρθα σε επαφή με μια διαφορετική πραγματικότητα. Δεκάδες γατάκια περνούσαν από τα χέρια μου και σκεφτόμουν πόσα εκατοντάδες δεν φτάνουν ως εμάς τους κτηνιάτρους και απλώς δοκιμάζονται στα σοκάκια και τους αγρούς. Χωρίς αμφιβολία τα περισσότερα πεθαίνουν.
Περπατούσα στη συνοικία Βαπόρια της Ερμούπολης, λίγες μέρες πριν είχαμε ολοκληρώσει στην Κτηνιατρική Κλινική Κυκλάδων την «Πρώτη εβδομάδα στειρώσεων άστεγων γατιών». Δύσκολη, απαιτητική εβδομάδα, πρωτόγνωρη για όλους μας. Ήμουν χαρούμενος που ήμουν μέρος αυτού του προγράμματος και συνέβαλα στο έλεγχο του πληθυσμού των γατιών μέσω της στείρωσης και του περιορισμού των ανεξέλεγκτων γεννήσεων.
Το βλέμμα μου σταμάτησε σε μία γάτα που ζεσταινόταν από τον χειμωνιάτικο ήλιο στον τοίχο του πάρκου αυτής της ιστορικής γειτονιάς. Αν ήσουν στο απέναντι μπαλκόνι μπορεί να σκεφτόσουνα “τι όμορφη εικόνα”. Αν ήσουν κοντά – όπως εγώ – θα έβλεπες το δράμα της και την προδιαγραμμένη πορεία της προς το θάνατο. Η καχεξία της εμφανής κάτω από το φουντωτό θαμπό και άρρωστο τρίχωμα της. Το ένα μάτι χαμένο και τεράστιο ασφυκτιούσε μέσα στο κρανίο, έτοιμο να “εκραγεί”. Δε διαμαρτυρόταν, είχε μάθει να ζει με τον πόνο, και περίμενε να πεθάνει.
Θυμάμαι τη σκέψη μου που ψιθύρισα στον εαυτό μου “αν δεν συνεχιστεί το πρόγραμμα αυτή η εβδομάδα είναι σα να μην έγινε ποτέ. Δεν θα αλλάξει τίποτα. Πρέπει να συνεχίσουμε. Πρέπει να φέρουμε τους ανθρώπους κοντά στο πρόβλημα αλλιώς θα παλεύουμε 10 άτομα... χαμένη μάχη”.
Πρέπει να προσπαθήσουμε σε όλα τα επίπεδα με σχεδιασμό, ενημέρωση, δράση και πάνω από όλα πρέπει να μιλάμε ανοικτά σε όλους για τα προβλήματα των γατιών αλλά και όλων των άλλων ζώων. Πρέπει να φτάνουν αυτές οι πληροφορίες και στα αυτιά των ανθρώπων που δεν διαβάζουν αυτές τις γραμμές και πιθανότατα αγνοούν τις ανάγκες των ζώων. Αγνοούν ή αδιαφορούν για τη μιζέρια και τη δυστυχία αυτών των πλασμάτων για την οποία εμείς ως ανθρώπινο είδος είμαστε υπεύθυνοι.
Καθώς οι εβδομάδες περνούσαν η φράση “αναλώσιμα γατάκια” άρχισε να ωριμάζει. Είναι πολύ πιθανό η λέξη “αναλώσιμα” να γεννά απορίες…Είναι επίσης πολύ πιθανό η λέξη “αναλώσιμα” να θεωρηθεί σκληρή ή ακατάλληλη όταν μιλάμε για ζωντανά πλάσματα. Και όμως είναι αναλώσιμα… κυριολεκτικά και μεταφορικά!
Στην κτηνιατρική κλινική γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες του δράματος τους.Η στείρωση αποτελεί τη μόνη ενδεδειγμένη και πολιτισμένη λύση για τον περιορισμό των ανεξέλεγκτων γεννήσεων και του υπερπληθυσμού.
Η σωστή και η έγκυρη ενημέρωση για την υγεία της γάτας και η ακύρωση παλιών και λανθασμένων αντιλήψεων όπως για παράδειγμα ότι “ένα ζώο πρέπει να γεννήσει μία φορά” μπορούν να συμβάλλουν στον περιορισμό των αναλώσιμων γατιών και στη φροντίδα αποικιών με γατιά υγιή. Γατοαποικίες που όλοι θα χαιρόμαστε να βλέπουμε και με ζώα στειρωμένα που δεν θα υποφέρουν. Άλλωστε είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι οι στειρωμένες γάτες ζουν περισσότερο και καλύτερα.
Στην Κτηνιατρική Κλινική Κυκλάδων μέσα σε τέσσερις εβδομάδες τα δύο τελευταία χρόνια στειρώσαμε 740 γάτες... Η χρηματοδότηση ενός τέτοιου προγράμματος φροντίδας των αδέσποτων είναι πάντα προβληματική ιδιαίτερα υπό τις σημερινές οικονομικές συνθήκες. Δεν πρέπει να περιμένουμε πάντα από τις φιλοζωικές οργανώσεις ή τις εθελοντικές ομάδες να πράξουν ό,τι δεν κάνουμε εμείς οι ίδιοι. Πρέπει καθένας μας να αναλάβει την ευθύνη του κατοικίδιου του ακόμα και αν είναι η γάτα τις γειτονιάς του, που την ταΐζει.
Ας καταλάβουμε ότι η γάτα είναι κατοικίδιο ζώο που εξημερώθηκε από εμάς, για να ζει μαζί μας. Είναι ευθύνη των ανθρώπων να αναλάβουν τις πρωτοβουλίες που θα προωθούν και θα βελτιώνουν την ευζωία τους. Δεν είναι υπεύθυνα τα γατάκια για τη μιζέρια τους.
Δεν αποτελεί λύση η κακοποίηση, η δηλητηρίαση και ο αφανισμός τους. Εξάλλου αυτός ο κόσμος δεν φτιάχτηκε μόνο για τα ανθρώπινα όντα. Στην αρμονία της φύσης συμβάλλουν όλοι οι κρίκοι της αλυσίδας. Κάθε είδος ζώου είναι μοναδικό και αναντικατάστατο.
Ο σεβασμός σε κάθε μορφή ζωής είναι το ουσιαστικό δείγμα ανθρωπιάς και πολιτισμού. Ας θυμηθούμε αυτό που είπε κάποτε ο Μαχάτμα Γκάντι: «Ο πολιτισμός ενός λαού φαίνεται από την συμπεριφορά του στα ζώα».
Πηγή: zoosos
