Του Δημήτρη Μαρκόπουλου
Το ότι ζούμε σε μία από τις ομορφότερες χώρες του κόσμου το γνωρίζουμε. Το ότι τα θέλγητρά της όμως θα ξετρέλαιναν σε τέτοιο βαθμό ξένα στελέχη της ομάδας που επιφορτίστηκε από την Ε.Ε. για να μας βάλει στον «ίσιο δρόμο» της τιθάσευσης των δημοσιονομικών μεγεθών και της επαναχάραξης του δημόσιου τομέα ώστε να παραμελούν τα καθήκοντά τους, να έχουν χαμηλό δείκτη παραγωγικότητας, ακόμα και να στήνουν στα ραντεβού Ελληνες υπηρεσιακούς παράγοντες κάνοντας ταξιδάκια στα νησιά του Αργοσαρωνικού, κανένας δεν το περίμενε.
Θυμάστε το παλιό, καλό σλόγκαν «Live your myth in Greece»; Κάπως έτσι φαίνεται να συμβαίνει και με ορισμένα στελέχη της Task Force τα οποία απολαμβάνουν τις μεγάλες τους αμοιβές στη χώρα μας δίχως να παράγουν αποτέλεσμα, αφήνοντας τα προβλήματα να διαιωνίζονται, αφού μάλλον κάνουν διακοπές παρά εργάζονται για τον σκοπό που τους ανατέθηκε. Πρόκειται για τους αυστηρούς τεχνοκράτες που κατά καιρούς βλέπουμε στα δελτία ειδήσεων να φορούν τα κοστούμια τους και να κραδαίνουν χαρτοφύλακες, όμως το βράδυ, όταν οι κάμερες αποχωρούν, κάποιοι εξ αυτών μετατρέπονται σε κανονικούς τουρίστες που απολαμβάνουν τη ζωή της χώρας, τα ωραία μπαράκια στην πλατεία Αγίας Ειρήνης και στο κέντρο, αλλά και τις παραλίες. Βέβαια για το τελευταίο δεν περιμένουν τα βράδια, καθώς οι απουσίες από τα πόστα τους και τα υπουργεία, στα οποία όφειλαν να βρίσκονται, τείνουν να γίνουν θεσμός, ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες οπότε συντελέστηκαν εσωτερικές αλλαγές στην Task Force, η οποία κατοικοεδρεύει στην οδό Πειραιώς σε συνθήκες υψίστης ασφαλείας. Αλλαγές που οδήγησαν στη μείωση του αριθμού των μελών της, στην αποχώρηση του ανθρώπου που κρατούσε σε μεγάλο βαθμό τα γκέμια -νυν εκπροσώπου της Ε.Ε.-, Μαργαρίτη Σχοινά, αλλά και λόγω του ανασχηματισμού που άλλαξε τις ισορροπίες στις επαφές ξένων και Ελλήνων εμπειρογνωμόνων.
Οπως αναφέρουν στελέχη της Task Force αλλά και Έλληνες τεχνοκράτες από σειρά υπουργείων που επί τριετία συνεργάζονται μαζί τους, το τελευταίο διάστημα έχει συντελεστεί μια πλήρης αλλαγή στον τρόπο συνεργασίας μαζί τους. «Οι περισσότεροι από αυτούς παρουσιάζονται αδιάφοροι, ιδιαίτερα μετά τις ευρωκλογές και τον ανασχηματισμό, ενώ πολλές φορές μάς στήνουν στα ραντεβού ή αμελούν να ορίσουν ημερομηνίες όπως συνήθιζαν, για να έχουμε τακτικές επαφές για σειρά ζητημάτων».
Οπως μάλιστα τονίζει σχετική πηγή και διαπραγματευτής από το υπουργείο Εργασίας, χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς τους υπήρξε πρόσφατο περιστατικό σύμφωνα με το οποίο διαπραγματευτές της Task Force έστησαν σε ραντεβού τους Ελληνες ομολόγους τους, όμως η ίδια ομάδα (αποτελούνταν από στελέχη με χώρες καταγωγής τη Γαλλία και τη Γερμανία) βρέθηκαν τυχαία την ίδια μέρα να περιμένουν τα flying dolphins για τον Αργοσαρωνικό στον Πειραιά.
Νυχτερινές βόλτες
Ακόμα και στελέχη με κύρος που έχουν βοηθήσει σε συγκεκριμένες περιπτώσεις τη χώρα μας έχουν περάσει τις δικές τους αλέγκρες στιγμές. Ο γνωστός για τις φιλελληνικές του θέσεις Ολλανδός Τομ Ντε Μπρούιν μπορεί κάθε πρωί επί τρία χρόνια να έδινε τη μάχη για την καταπολέμηση της διαφθοράς κυρίως στο οικονομικό πεδίο, αυτό όμως δεν τον εμπόδιζε να κάνει συχνές βραδινές βόλτες σε μπαρ του Κολωνακίου και γύρω από την Ερμού παρέα με συναδέλφους του για να αποφορτίζεται από την ένταση της ημέρας. Συχνές ήταν κατά το προηγούμενο διάστημα οι «βόλτες» στην Αθήνα και σε άλλα κοντινά μέρη των κυρίων Ισαμπέλ Γκριλ και Γκαμπριέλ Γκιουντίς, καθώς και πολλών ξένων οι οποίοι έφερναν για διακοπές τις οικογένειές τους. Είναι γνωστό εξάλλου πως πολλά στελέχη των δανειστών έχουν περάσει «ωραία ζωή» στην Αθήνα, όπως οι εκπρόσωποι και οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ, μεταξύ των οποίων ο Ολλανδός καθηγητής Μόργκαν Μίκελσε, η διευθύντρια Φορολογίας Πέρι Βικτόρια, ή αυτοί της ΕΚΤ, όπως ο Ιταλός Τζιοβάνι Καλεγκίρι. Άπαντες διασκέδασαν στη χώρα μας, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες όπου η παραλιακή ενδείκνυται. Θερινό στέκι πολλών υπήρξε το «Island» ή η Βουλιαγμένη, ενώ υπήρξε ομάδα που επισκέφτηκε και τα παραδοσιακά μπουζούκια.
Πάντως, πηγές αναφέρουν πως σε μεγάλο βαθμό οι εκπρόσωποι των δανειστών και της Τask Force δεν έσπευσαν να πέσουν με τα μούτρα στη διασκέδαση αντί στη δουλειά. «Κάποιοι από αυτούς θέλησαν όντως να παράσχουν βοήθεια στη χώρα, όμως σε συγκεκριμένα υπουργεία τούς αντιμετώπισαν από αδιάφορα έως εχθρικά. Δύσκολα τους έδιναν στοιχεία, ελάχιστη προσπάθεια υπήρξε για σύγκλιση απόψεων και σε γενικές γραμμές η ελληνική δημοσιοϋπαλληλία πρόβαλλε αντιστάσεις λόγω των περικοπών που διαρκώς εισηγούνταν οι δανειστές», αναφέρει πηγή από το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης.
Οι ξένες εταιρείες - οργανισμοί και οι αναθέσεις
Υπάρχει και μια άλλη παράμετρος. Πολλοί από τους Έλληνες τεχνοκράτες καταμαρτυρούν στους ξένους εκπροσώπους και τους Έλληνες συναδέλφους τους στην Αθήνα το ότι καπηλεύονται τη δουλειά τους.
«Θέλουν να φαίνονται αδιάφθοροι, όμως οι αναθέσεις έργων σε εταιρείες και οργανισμούς από τις χώρες τους είναι συχνές και είναι γεγονός ότι πλέον έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο», τονίζει πηγή του υπουργείου Ανάπτυξης. Και όντως, όπως παρουσιάζουμε σήμερα, πληθώρα ξένων συμβούλων έχει αναλάβει έργα στο Ελληνικό Δημόσιο για τα οποία κανονικά έπρεπε να επιληφθούν τα στελέχη της Task Force. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα οργανισμών ή εταιρειών όπως η GIZ (Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit) σε έργο ενίσχυσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που αφορούσε πέντε δήμους της χώρας (Θεσσαλονίκη, Πρέσπες, Σκόπελος, Σπάρτη και Κέρκυρα), η επίσης γερμανική BWG (Bodenverwertungs und Verwaltungs GmbH) που έχει ως αντικείμενο τις ιδιωτικοποιήσεις σε γεωργικές ή ακόμα και δασικές (!) εκτάσεις, γαλλικές εταιρείες σε θέσεις συμβούλων για τη Δημόσια Διοίκηση (εκεί επικεφαλής ήταν από την Task Force Γάλλος ομοεθνούς εταιρείας στην οποία έγινε ανάθεση), η ιταλική Agenzia del Demanio, που πήρε δουλειά για τη δημιουργία του Ελληνικού Κτηματολογίου και έχει τεχνογνωσία στα δημόσια ακίνητα, ή η σύμβαση της βέλγικης BTC, εταιρείας εμπειρογνωμόνων που «ελέγχει τους σημαντικούς φορολογουμένους της χώρας»!
Επίσης, μελέτες που οι ίδιοι οι εκπρόσωποι της Ε.Ε. όφειλαν να διενεργήσουν τις έχουν εκχωρήσει σε άλλους φορείς έναντι αμοιβών, τις οποίες φυσικά πληρώνει το Ελληνικό Δημόσιο, όπως τρεις μελέτες που παραγγέλθηκαν στο ΙΟΒΕ. Ακόμη, εξασφαλίζονται ταξιδάκια ως εκπαιδευτικές αποστολές για Γερμανούς και Βρετανούς δήθεν εμπειρογνώμονες οι οποίοι έρχονται στη χώρα για μικρό χρονικό διάστημα, πραγματοποιούν σεμινάρια για τα οποία ελάχιστη έως καθόλου γνώση έχουν οι Ελληνες εκπρόσωποι των υπουργείων και κατόπιν πλήρεις ήλιου και εμπειριών αποχωρούν. Τέτοιου είδους σεμινάρια έχουν προωθηθεί, σύμφωνα με πηγές μας, στο υπουργείο Εργασίας με ελάχιστα αποτελέσματα.
Δεν πατούν καν σε υπουργεία
Τέτοια είναι η απραξία κάποιων εκ των μελών της Task Force στη χώρα μας που ακόμα δεν έχουν αναλάβει δράση σε συγκεκριμένους και πολύ σημαντικούς για τις δημόσιες δαπάνες τομείς. Για παράδειγμα, η ίδια η Ομάδα Δράσης της Ε.Ε. παραδέχεται στην τελευταία της μελέτη για την Ελλάδα, με ημερομηνία 20 Ιουλίου 2014, πως δεν έχει κάνει ακόμα παρέμβαση (τρία χρόνια μετά την έλευσή της) στο υπουργείο Αμυνας! Τον τομέα δηλαδή εκείνον στον οποίο υπάρχει η μεγαλύτερη ίσως σπατάλη και μάλιστα ήδη βρίσκονται στον Κορυδαλλό ένας τέως υπουργός και στελέχη του για μίζες. Από το διάστημα Φεβρουαρίου - Μαΐου 2014 τα περίπου 65 στελέχη της Task Force κατόρθωσαν μονάχα να ασχοληθούν με ένα πρόγραμμα 388,7 εκατ. ευρώ για την αλιεία, και αυτό λόγω της μεγάλης πίεσης της τότε Ελληνίδας επιτρόπου Μαρίας Δαμανάκη. Μάλιστα, παρά τις δεσμεύσεις πως το πρόγραμμά τους θα απέφερε 108.000 νέες θέσεις εργασίας μέσα από 181 στοχευμένα έργα στα οποία θα δινόταν βοήθεια, τελικά η ανεργία εξακολουθεί να παραμένει στα ύψη, καμία νέα θέση δεν δημιουργήθηκε και η πλειονότητα αυτών των έργων δεν έχει καν υλοποιηθεί.
Αλλά και στο υπουργείο Ανάπτυξης, όπου το τελευταίο διάστημα συντελούνται μεγάλες αλλαγές, δεν έχει υπάρξει η επαφή που αναμενόταν. Η ηγεσία άλλαξε, όμως οι συναντήσεις πλέον έχουν αραιώσει σε μεγάλο βαθμό, γεγονός που σχολιάζεται αρνητικά από τους γενικούς γραμματείς. Συν τοις άλλοις, όλα τα νέα επενδυτικά εργαλεία και οι εταιρείες όπως το Institution for Growth, ενώ έγιναν βάσει ελληνικών σχεδίων (συμμετείχαν εν μέρει και Ολλανδοί), τελικά παρουσιάστηκαν στις αντίστοιχες ευρωπαϊκές εκθέσεις σαν έργα made by Task Force.
Θα πρέπει να σημειώσουμε πως, παρά τις κατά καιρούς ανακοινώσεις, το περίπου 15 εκατ. ευρώ κόστος λειτουργίας αυτής της ευρωπαϊκής δύναμης στην Ελλάδα προέρχεται από κονδύλια για την πολιτική συνοχή της χώρας μας για τεχνική βοήθεια, τα οποία όμως έχουν περάσει στην κεντρική ευρωπαϊκή διαχείριση. Δηλαδή έρχονται στη χώρα και μετά επιστρέφουν στην Ε.Ε.
Τα περίπου 65 άτομα της Task Force (αριθμός που βαίνει ήδη μειούμενος και θα περιοριστεί ακόμα περισσότερο εντός των επόμενων μηνών) είναι μάλλον τα πιο ευνοημένα πρόσωπα του μνημονίου και της κρίσης. Από αυτούς οι 25 είναι Ελληνες. Ο μέσος όρος των μισθών τους είναι στις 8.000 ευρώ, κάτι που ενισχύεται από τα συχνά εκτός έδρας, καθώς οι μισοί δουλεύουν στην Αθήνα και οι υπόλοιποι στις Βρυξέλλες, αλλά κάνουν συχνά ταξίδια και άλλου τύπου δαπάνες. Τα πιο υψηλόμισθα στελέχη παίρνουν περίπου 15.000 ευρώ τον μήνα, ενώ υπάρχει και μια άλλη κατηγορία, πιο νέων, που αμείβονται με 2.500-5.000 ευρώ. Οταν το καλοκαίρι του 2011 ήρθαν στην Αθήνα, αρχικά έδειξαν ζήλο για εργασία, αλλά μερικούς μήνες μετά η Task Force βολεύτηκε στην ιδέα ότι αρκούν μερικές απλές αναλύσεις για την πρόοδο της χώρας και η ανακύκλωση όλων όσα τους έδιναν η ελληνική κυβέρνηση, η εγχώρια στατιστική αρχή και τα λίγα -καμιά 15αριά- πιο ενεργά τους στελέχη. Ο κ. Χορστ Ράιχενμπαχ τα δύο τελευταία χρόνια έρχεται για τρεις-τέσσερις μέρες τον μήνα στη χώρα μας και έχει αφήσει όλο το έργο της διαχείρισης στα ελληνικά στελέχη. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως ο κ. Ράιχενμπαχ κοντεύει πλέον τα 70. Για λόγους ασφαλείας, η Ομάδα Δράσης μεταφέρθηκε από το κτίριο της Λουίζης Ριανκούρ σε αυτό της οδού Πειραιώς, προς την κάθοδο της Αθήνας, το οποίο φυλάσσεται σαν αστακός.
Θα πρέπει να τονίσουμε πως οι θέσεις της Task Force είναι περιζήτητες γιατί τα μέλη της παίρνουν κατόπιν πολύ καλές προαγωγές και αμείβονται με υψηλούς μισθούς και παχυλά μπόνους εκτός έδρας.
Οι εκθέσεις τους, δε, είναι πάντα στο ίδιο μοτίβο: για ένα πεδίο ενδιαφέροντος επικεντρώνονται σε πέντε αρνητικά θέματα, αλλά κατόπιν αναφέρουν και πέντε θετικά για να υπάρχει… ισοζύγιο.
