Θέμα μαζικών ρυθμίσεων για χιλιάδες στεγαστικά δάνεια αξίας άνω των 27 δισ. ευρώ που σήμερα δεν αποπληρώνονται «ανοίγει» πλέον η κυβέρνηση μέσω του απερχόμενου υπουργού Ανάπτυξης, Νίκου Δένδια, την ίδια ημέρα που «κλείνει» η περιβόητη ρύθμιση για τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια με την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή.
Με βάση το σχεδιασμό που έχει ήδη κάνει το υπουργείο Ανάπτυξης για τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια, πρόθεση της κυβέρνησης είναι να «σπάσουν» σε δύο τμήματα και να αποπληρώνονται ανάλογα με την τρέχουσα –μειωμένη– αξία των ακινήτων και όχι την αξία που είχαν όταν αυτά αγοράστηκαν και δόθηκε το δάνειο.
Οι λύσεις που εξετάζονται είναι δύο ώστε να δοθούν κίνητρα να αρχίσουν να αποπληρώνονται ξανά τα κόκκινα στεγαστικά. Είτε να γίνει εξ αρχής νέα εκτίμηση από ορκωτούς εκτιμητές της αξίας των ακινήτων με βάση τις τρέχουσες τιμές (δεν διευκρινίζεται αν θα είναι οι αντικειμενικές, ή οι εμπορικές) και αναλόγως να αναπροσαρμοστεί το στεγαστικό δάνειο, είτε να γίνει a priori «κούρεμα» 30% στα στεγαστικά δάνεια μέσω νομοθετικής ρύθμισης που θα ενσωματώνει την μέση υποχώρηση των τιμών των ακινήτων την περίοδο της κρίσης.
Η κυβέρνηση κλίνει προς την δεύτερη επιλογή, σύμφωνα με την οποία ένα τμήμα περίπου 30% του σημερινού δανείου θα μεταφερθεί στο μέλλον ώστε να αντιμετωπιστεί μετά από 10-15 χρόνια και το υπόλοιπο τμήμα που αντιστοιχεί στην τρέχουσα αξία του ακινήτου να συνεχίσει να αποπληρώνεται με τους σημερινούς όρους.
Το τμήμα του δανείου που θα μεταφερθεί στο μέλλον για αποπληρωμή ή οποιαδήποτε άλλη αντιμετώπιση (π.χ διαγραφή ή εκ νέου πληρωμή αν ανέβουν οι αξίες των ακινήτων) δεν θα καθίσταται υπερήμερο δεν θα βαρύνεται από τόκους ενώ το πιστωτικό ίδρυμα θα σχηματίζει ειδική απαίτηση για αυτό.
Πρόκειται για μεθόδους αποπληρωμής που ακολουθούνται διεθνώς (π.χ ‘balloon mortgage που αφορά στην καταβολή χαμηλότερων δόσεων για μια δεκαετία και στην αποπληρωμή του υπολοίπου με μια μεγάλη δόση στο τέλος, ή την μέθοδο split and cut που δίνει τη δυνατότητα να διαχωριστεί το δάνειο σε δύο μέρη).
Ήδη σύμφωνα με το Ν. Δένδια έχουν υπάρξει άτυπες συναντήσεις με δύο συστημικές τράπεζες για το θέμα, ωστόσο ο συνολικός χειρισμός του θεωρείται δύσκολος και βρίσκεται σε αρχικό στάδιο. Πρόκειται για σύνθετο εγχείρημα καθώς άλλο μοντέλο ακολουθείται για τηΝ πρώτη κατοικία, άλλο για την τουριστική κατοικία κ.ά.
Να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη ρύθμιση προωθείται μόνο για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και δεν αφορά τα ενήμερα δάνεια, τα οποία συνεχίζουν να αποπληρώνονται κανονικά. Σύμφωνα με τον Ν. Δένδια θα προωθηθεί ρύθμιση και για αυτή την κατηγορία δανείων.
Επιχειρηματικά δάνεια
Στο μεταξύ κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή η ρύθμιση για τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια και τη δυνατότητα διευθέτησή τους υπό ενιαίο τρόπο με τις ρυθμίσεις για τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο (εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία).
Η κατάθεση του νομοσχέδιου γίνεται με την «ανοχή» της τρόικας η οποία εξακολουθεί να έχει διαφωνίες ειδικά ως προς το τμήμα της αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων.
Το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα «κουρέματος» μέχρι και 50% σε τραπεζικά δάνεια τα οποία έχουν μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες, ενώ αφορά επίσης αγρότες (κόκκινα δάνεια Αγροτικής τράπεζας) και επιχειρήσεις που έχουν λάβει δάνεια με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου. Εκτιμάται ότι αφορά σε περίπου 180.000 επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, ωστόσο τον τελικό λόγο για το πόσοι θα επωφεληθούν και για το είδος των ρυθμίσεων το έχουν αποκλειστικά οι τράπεζες.
Δικαίωμα υπαγωγής έχουν μικρές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που:
- Μέχρι τις 31.12.2013 είχαν κύκλο εργασιών έως 2,5 εκατ. ευρώ.
- Δεν έχουν υποβάλει αίτημα υπαγωγής στο Νόμο Κατσέλη (3869/2010) ή στον πτωχευτικό κώδικα.
- Δεν έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα για φοροδιαφυγή ή απάτη προς το δημόσιο.
Διαγραφές και ρυθμίσεις δανείων μπορούν να γίνονται με βάση τον νόμο σε δάνεια που μέχρι τις 30.6.2014 βρίσκονταν σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών και δεν υπερβαίνουν τις 500.000 ευρώ. Η διαγραφή μπορεί να φτάνει το 50% της συνολικής απαίτησης ή εφόσον είναι μικρότερη του 50%, το υπόλοιπο να μην υπερβαίνει το 75% της καθαρής περιουσιακής τους θέσης.
Πριν την υποβολή αίτησης προς την τράπεζα, ή αφότου η εταιρεία καταλήξει σε συμφωνία ρύθμισης, μπορεί να υποβάλει αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα εξυπηρέτησης οφειλών προς το δημόσιο (ασφαλιστικά ταμεία και εφορία) που προβλέπονται στο νόμο 4305/2014 για τις 100 δόσεις, παίρνοντας ως «bonus» επιπλέον διαγραφή 20% σε τόκους και προσαυξήσεις.
Μεγάλες επιχειρήσεις
Για περίπου 10.000 μεγάλες επιχειρήσεις το νομοσχέδιο προβλέπει τη ρύθμιση των δανείων τους μέσω της δεσμευτικής συμφωνίας πιστωτών στην οποία πρέπει να καταλήξει τουλάχιστον το 50,01% των πιστωτών στους οποίους να συμμετέχει τουλάχιστον μία τράπεζα καθώς και το 50,01% των πιστωτών που έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις. Η συμφωνία ρύθμισης πρέπει να εγκριθεί από δικαστήριο (μονομελές πρωτοδικείο). Με τη συμφωνία αναστέλλεται για 12 μήνες η λήψη κάθε μέτρου συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης συμπεριλαμβανομένης της πτώχευσης, ενώ δύνανται να αναστέλλονται οι ατομικές και συλλογικές διώξεις των πιστωτών κατά του οφειλέτη για τρεις μήνες.
Οι εταιρίες που ρυθμίζουν τις υποχρεώσεις τους με τις τράπεζες μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για να μπουν στο πρόγραμμα εξυπηρέτησης της ληξιπρόθεσμης οφειλής τους και προς εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία, απολαμβάνοντας μπόνους πρόσθετης διαγραφής τόκων και προσαυξήσεων κατά 20%, ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων.
* Δείτε την παρουσίαση της ρύθμισης για τα κόκκινα δάνεια καθώς και την αιτιολογική έκθεση και τη σχετική τροπολογία στη δεξιά στήλη "Σχετικά Αρχεία"
«Σπάνε» στα δύο τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια