Σεισμό στην κυβέρνηση προκαλεί η λίστα με τα προαπαιτούμενα μέτρα, που καλείται η Βουλή των Ελλήνων να νομοθετήσει μέσα σε 3 ημέρες, έως την Τετάρτη 15 Ιουλίου , όπως τουλάχιστον προβλέπει η εισήγηση του Eurogroup προς τους ηγέτες των 19 χωρών-μελών της Ευρωζώνης.
Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί και η δέσμευση για άρση μονομερών αποφάσεων που έλαβε η κυβέρνηση, από τον Φεβρουάριο και μετά. Η απαίτηση αυτή πάντως, πέραν της όποιας τιμωρητικής διάθεσης, έχουν σχέση και με τους κανόνες που χώρες και κοινοβούλια (όπως πχ της Ολλανδίας) έχουν θέσει προκειμένου να μπουν στην διαδικασία μίας νέας συμφωνίας για τη χώρα μας –έστω και αν στην πορεία τελικώς αποδεχτούν να ισχύσουν ως έχουν ορισμένα τουλάχιστον από αυτά.
Τα πρώτα μέτρα πάντως που θα πρέπει να ενσωματωθούν και να ψηφιστούν άμεσα σε 6 νομοσχέδια, ως ελάχιστη ένδειξη αξιοπιστίας της κυβέρνησης προς τους δανειστές. Τα νομοσχέδια θα αφορούν:
1.Νέο καθεστώς στο ΦΠΑ,
2. Ιδιωτικοποιήσεις,
3.Κατάργηση πρόωρων συντάξεων,
4.Απελευθέρωση κλειστών επαγγελμάτων,
5.Κατάργηση των μονοπωλίων
6. «Πάγωμα» όλων των αλλαγών στις συλλογικές συμβάσεις μέχρι και τον Σεπτέμβριο
Συγκεκριμένα τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν (και πολλά αποτελούν μέρος της 5ης αξιολόγησης του Μνημονίου ΙΙ που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ) είναι:
1. Εξορθολογισμός του ΦΠΑ:
- Ο φόρος στα συσκευασμένα και επεξεργασμένα τρόφιμα θα αυξηθεί κατά 8,8% , αφού από το 13% θα φτάσει στο 23%. Στο 13% θα διατηρηθούν τα φρέσκα και νωπά προϊόντα, μαζί ίσως με κάποιες εξαιρέσεις (πχ γάλα, ψωμί κλπ).
- Στο 23% από 13% θα αυξηθεί και ο ΦΠΑ στην εστίαση.
- Οι αστικές συγκοινωνίες και μεταφορές πάνε και αυτές στο 23%.
- Ακριβαίνουν οι υπηρεσίες Υγείας στις ιδιωτικές κλινικές που αυξάνονται κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, στο 23%
- Αύξηση ΦΠΑ στα ξενοδοχεία (από 6,5% σε 13%)
- Με 23% ΦΠΑ θα επιβαρύνονται πλέον τα ασφαλιστήρια, οι κηδείες και τα μνημόνσυνα.
2. Διεύρυνση της φορολογικής βάσης:
συνδέεται με την κατάργηση των φοροαπαλλαγών για αγρότες -και όχι μόνον!
Προβλέπεται:
- Φόρος 26% αντί 13% στους αγρότες
- Δραστικός περιορισμός του δικαιωμένων φοροαπαλλαγής αγροτών
- Κατάργηση της επιδότησης στο αγροτικό ντήζελ
- Μείωση ή κατάργηση των όποιων φοροαπαλλαγών υφίστανται ακόμη
Ο ΦΠΑ στα νησιά (κατάργηση της έκπτωσης και αύξηση από 16% σε 23%) μάλλον θα ψηφιστεί στα τέλη του καλοκαιριού με ισχύ από το φθινόπωρο, μετά την τουριστική σαιζόν.
3. Βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος: κατάργηση των πρόωρων συντάξεων, χωρίς να αποκλείεται να ισχύσει και για όσους έχουν ήδη θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Γλιτώνουν τα βαρέα επαγγέλματα και γονείς παιδιών με αναπηρία. Το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης θα είναι στα 67 –ή 62 για όσους έχουν 40 χρόνια ασφάλισης.
4. Θέσπιση Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας: για αποσυμφόρηση των δικαστηρίων και ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης (ειδικά σε θέματα κατασχέσεων, προσφυγών κλπ) προβλέπεται η αναθεώρηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και η καθιέρωση της διαμεσολάβησης και της «ηλεκτρονικής» δικαιοσύνης.
5. Διασφάλιση της νομικής ανεξαρτησίας της ΕΛΣΤΑΤ: προβλέπεται η αλλαγή διοίκησης (λήγει η θητεία του προέδρου της κυρίου Γεωργίου) και εκπροσώπηση των θεσμών στην διοίκηση. Ανάλογη ρύθμιση εξετάζεται και για την Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, ώστε να λειτουργεί σαν Ανεξάρτητη Αρχή εκτός του υπουργείου Οικονομικών.
6. Πλήρης εφαρμογή της αυτόματης περικοπής δαπανών: η πρόταση Βαρουφάκη για αυτόματο «κόφτη» κονδυλίων όταν παρατηρούνται ελλείμματα, φαίνεται πως άρεσε στους δανειστές. Μένει να φανεί αν θα διασωθούν μισθοί και συντάξεις στο δημόσιο.
7. Υιοθέτηση της οδηγίας για Ανάκαμψη των τραπεζών: η πρόβλεψη αυτή θα ανοίγει νομικό παράθυρο ακόμα και για bail in στις τράπεζες, αρχικά από τους μετόχους και τους ομολογιούχους, αλλά ενδεχομένως και με κούρεμα καταθέσεων.
8. Ιδιωτικοποίηση στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΔΜΗΕ): με την διαδικασία πώλησης του ΑΔΜΗΕ έρχεται πιο κοντά και το ενδεχόμενο για ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ.
9. Αποφασιστική δράση για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια: οι τράπεζες θα πρέπει είτε να επιδιώξουν την είσπραξη των οφειλών με κατασχέσεις κλπ είτε να «ματώσουν» και να ανακεφαλαιοποιηθούν.
10. Ανεξαρτησία του οργανισμού ιδιωτικοποιήσεων ΤΑΙΠΕΔ: προβλέπεται αλλαγή στον τρόπο διοίκησης, αν και δεν φαντάζει σαν πιθανότερο το σενάριο για μεταφορά του Ταμείου στο Λουξεμβούργο ή η είσπραξη 50 δισ. ευρώ στα προσεχή χρόνια.
11. Αποκομματικοποίηση της ελληνικής διοίκησης: προβλέπεται ανατροπή συνδικαλιστικών νόμων και υπηρεσιών, αλλά και περιορισμός ή έλεγχος της χρηματοδότησης των κομμάτων
12. Επιστροφή των Θεσμών στην Αθήνα: για την ολοκλήρωση του νέου δανείου, η Τρόικα «δια νόμου» θα επιστρέψει στην Αθήνα για την ολοκλήρωση κάθε αξιολόγησης.
13. Εφαρμογή της εργαλειοθήκης (toolkit) του ΟΟΣΑ:
- Απελευθέρωση επαγγελμάτων όπως των συμβολαιογράφων, δικηγόρων, μηχανικών, φαρμακοποιών κλπ
- Απελευθέρωση μεταφορών
- Απελευθέρωση κλάδων του τουρισμού
- Απελευθέρωση αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου
Απομακρύνεται το ενδεχόμενο του «κουρέματος» των καταθέσεων στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν τις συζητήσεις που έγιναν χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες, το θέμα του «κουρέματος» των καταθέσεων αποκλείστηκε σαν λύση.
Παρά το γεγονός ότι η συμφωνία προβλέπει υιοθέτηση της οδηγίας για την ανάκαμψη των τραπεζών, κάτι το οποίο ανοίγει νομικό παράθυρο για το bail in για τις τράπεζες, το συγκεκριμένο ενδεχόμενο αποκλείστηκε.
Όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές, έγινε αναλυτική συζήτηση κατά την οποία επισημάνθηκε με ιδιαίτερη έμφαση ότι δεδομένης της δομής των ελληνικών καταθέσεων ένα «κούρεμα» θα έπληττε καίρια τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες θα υφίσταντο τις μεγαλύτερες συνέπειες με αποτέλεσμα να επηρεαστεί αναλόγως και η αναπτυξιακή προσπάθεια.
Κατά τις ίδιες πηγές, στη συζήτηση αναφέρθηκε ότι στην Κύπρο υπήρχαν μεγάλοι ξένοι καταθέτες που δεν είχαν άμεση εμπλοκή στην οικονομία και συνεπώς το «κούρεμα» των καταθέσεών τους δεν θα επηρέαζε την ανάπτυξη.
Αντίθετα, στην Ελλάδα οι μεγάλες καταθέσεις ανήκουν σε συντριπτικό ποσοστό σε εταιρείες και ένα «κούρεμα» θα τις αποδυνάμωνε και θα δημιουργούσε σοβαρά ταμειακά προβλήματα οδηγώντας τες ακόμα και στο κλείσιμο με προφανείς συνέπειες για την οικονομία.
