Σε αναζήτηση μεγάλων εκτάσεων έχει μπει η κυβέρνηση προκειμένου να υλοποιηθεί η συμφωνία των Βρυξελλών που προβλέπει τη δημιουργία 50.000 θέσεων υποδοχής προσφύγων σε ελληνικό έδαφος. Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι εκτάσεις οι οποίες εξετάζονται έχουν να κάνουν με ανενεργά στρατόπεδα και παλιά αεροδρόμια καθώς μόνο σε τέτοια τεράστια οικόπεδα μπορούν να κατασκευαστούν οικισμοί που θα φιλοξενούν τουλάχιστον 10.000 πρόσφυγες.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι οικισμοί προσφύγων θα γίνουν τόσο στην Βόρεια όσο και στην νότια Ελλάδα και θα είναι τουλάχιστον τρεις σε πρώτη φάση. Άλλωστε η απόφαση της μίνι συνόδου κορυφής των Βρυξελλών προβλέπει οι 30.000, θα αφορούν θέσεις σε hotspots και κέντρα καταγραφής και οι «κατ” ελάχιστον» 20.000, όπως αναφέρεται στο κείμενο της απόφασης, μέσω επιδότησης ενοικίου και προγραμμάτων υποδοχής σε οικογένειες.
Όπως εξήγησε ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ συνολικά θα δημιουργηθούν 100.000 θέσεις υποδοχής προσφύγων: οι 50.000 στην Ελλάδα με την οικονομική συνδρομή της ΕΕ, εκ των οποίων οι 30.000 θα δημιουργηθούν ως το τέλος του 2015, και οι υπόλοιπες 50.000 θέσεις θα δημιουργηθούν στις χώρες των δυτικών Βαλκανίων (Σκόπια, Σερβία, Μαυροβούνιο, Αλβανία, Βοσνία&Ερζεγοβίνη). Παράλληλα, ο πρόεδρος της Κομισιόν υπογράμμισε την ανάγκη να ενισχυθεί η διαχείριση των συνόρων στα ελληνικά σύνορα με την ΠΓΔΜ και την Αλβανία.
Τα 17 σημεία στα οποία συμφώνησαν οι ηγέτες των χωρών που συμμετείχαν στη σύνοδο περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την κλιμάκωση της επιχείρησης Ποσειδών στην Ελλάδα μέσω της παρουσίας της Frontex στο Αιγαίο, την έναρξη μιας νέας επιχείρησης της Frontex στα σύνορα Ελλάδας-Σκοπίων και Ελλάδας-Αλβανίας που θα επικεντρωθεί στην έξοδο και την καταγραφή προσφύγων που δεν έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα.
Οι ηγέτες των χωρών που συμμετείχαν στη μίνι σύνοδο κορυφής επισήμαναν ότι αναμένεται χρηματοδοτική στήριξη για την Ελλάδα και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. «Αυτό αποτελεί σημαντική προϋπόθεση για να λειτουργήσει σωστά το σύστημα μετεγκατάστασης έκτακτης ανάγκης», αναφέρει η κοινή δήλωσή τους. Ειδικά γι αυτό το θέμα οι πληροφορίες αναφέρουν ότι μέσα στις επόμενες εβδομάδες η κυβέρνηση θα υπογράψει σχετικά συμφωνία με τον ΟΗΕ, κάτι για το οποίο είχε αναφερθεί στο παρελθόν ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, προκειμένου το όλο έργο να αναληφθεί από τον παγκόσμιο Οργανισμό με καμία ανάμειξη της χώρας σε ότι αφορά την ανέγερση και την λειτουργία του.
Η κυβέρνηση γνωρίζοντας τις αντιδράσεις που πρόκειται να προκληθούν στις τοπικές κοινωνίες έχει σκοπό να τις κατευνάσει με ανταποδοτικά έργα σε αυτές. Το παράδειγμα θα είναι η Αθήνα η οποία μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα υπογράψει με το υπουργείο Εσωτερικών την προγραμματική συμφωνία για ανταποδοτικά έργα στον Ελαιώνα για την έκταση που προσέφερε για την δημιουργία του ανοικτού κέντρου φιλοξενίας στην περιοχή. Ήδη η σύμβαση «πέρασε» από το υπουργείο Οικονομικών και μένουν πλέον τα τυπικά από τα υπουργεία Εργασίας και Εσωτερικών καθώς τα έργα θα χρηματοδοτηθούν κυρίως από κοινοτικά κονδύλια. Πάντως οι εκτάσεις που θα αξιοποιηθούν για την δημιουργία κέντρων ανοικτής φιλοξενίας θα βρίσκονται εκτός οικιστικών ιστών.
Μετά τη λήξη της μίνι συνόδου κορυφής κυβερνητικές πηγές δήλωναν ότι «η επιδίωξη να δημιουργηθεί στην Αττική στρατόπεδο-γκέτο 50.000 προσφύγων, αποτράπηκε. Αντ” αυτού, η χώρα πέτυχε τις επιδοτήσεις 20.000 ενοικίων για οικογένειες προσφύγων, γεγονός που βοηθάει την αξιοπρέπεια των ίδιων και δεν δημιουργεί επιβάρυνση στις τοπικές κοινωνίες – αντίθετα, ενισχύει την αγορά. Ο υπόλοιπος σχεδιασμός παραμένει όπως εδώ και καιρό έχει αναπτυχθεί, με τις θέσεις των hotspots στα νησιά και την ίδρυση, σε συνεργασία με τον ΟΗΕ και την χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 10.000 θέσεων προσωρινής φιλοξενίας στην Αττική και 10.000 θέσεων στην Βόρεια Ελλάδα». Οι ίδιες πηγές χαρακτήριζαν σημαντικό ότι αναδείχτηκε ο ρόλος της Τουρκίας ως πύλης εισόδου, και η ανάγκη να υλοποιηθεί το σχέδιο για έλεγχο των προσφυγικών ροών από το έδαφός της.
Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, η δήλωση της Συνόδου επισημαίνει την ανάγκη να υπάρξει στενή συνεργασία για την οριστικοποίηση και την εφαρμογή του σχεδίου δράσης ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και την ανάγκη να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή η συμφωνία επανεισδοχής ΕΕ-Τουρκίας και ο οδικός χάρτης για την απελευθέρωση των θεωρήσεων.
Σχετικά με την ΠΓΔΜ, η δήλωση της Συνόδου υπογραμμίζει την ανάγκη άμεσων διμερών μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, αναφορικά με τη φύλαξη των συνόρων και συγκεκριμένα την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ. Τέλος, επισημαίνεται η ανάγκη ενισχυμένης εμπλοκής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες στα σύνορα Ελλάδας και ΠΓΔΜ.
