Σύμφωνα με δημοσίευση του healthmag.gr , υπερβολική αύξηση των αυτοκτονιών στην Ελλάδα και κυρίως των ανδρών, παρατηρείται στα πλαίσια της οικονομικής δυσχέριας που διακατέχει την χώρα μας τα τελευταία χρόνια.
Οι αυτοκτονίες παρουσιάζουν σημαντική αύξηση στις οικονομικά ενεργές ηλικιακές ομάδες, με τους άνδρες να είναι σημαντικά περισσότεροι απ’ ό,τι οι γυναίκες. Στη διάρκεια της δεκαετίας 2001-2012, σημειώθηκαν στην Ελλάδα 4641 περιπτώσεις αυτοκτονίας. Οι αυτοκτονίες στους άνδρες ήταν 3840 (82,7% του συνόλου), ενώ οι αυτοκτονίες σε γυναίκες ήταν σημαντικά λιγότερες (801 σε απόλυτο αριθμό ή 17,3% του συνόλου). Ο δείκτης αυτοκτονιών αυξήθηκε συνολικά κατά 43,9% την περίοδο 2001-2012 και, σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία, εξακολουθεί να αυξάνεται με ανάλογο ρυθμό, παρόλο που υπάρχει υποκαταγραφή αυτοκτονιών στην Ελλάδα. Από τη σύγκριση των στοιχείων πριν από και κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, προκύπτει στατιστικά σημαντική αύξηση του δείκτη αυτοκτονιών στον ανδρικό πληθυσμό, ενώ δεν παρατηρούνται σημαντικές διαφορές στις γυναίκες.
Σύμφωνα με πρόσφατη Έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας («Suicide Prevention: A Global Imperative») περισσότερες από 800.000 άνθρωποι αυτοκτονούν ετησίως σε όλο τον κόσμο. Στην έκθεση επισημαίνεται, δε, ότι η εν λόγω εκτίμηση είναι συντηρητική και δεν αποδίδει τις συνολικές διαστάσεις του προβλήματος, δεδομένου του στίγματος που συνδέεται με την αυτοκτονία, της έλλειψης αξιόπιστων διαδικασιών καταγραφής των αυτοκτονιών, αλλά και των θρησκευτικών ή νομικών κυρώσεων, που ισχύουν σε κάποιες χώρες σχετικά με την αυτοκτονία.
Η ΜΚΟ ΚΛΙΜΑΚΑ έχει αναδείξει το ζήτημα της υποκαταγραφής των θανάτων από αυτοκτονία, γεγονός το οποίο αποτελεί πάγια παραδοχή της επιστημονικής κοινότητας. Μεταξύ των ετών 2012 – 2013 προκύπτει εκ νέου αύξηση των αυτοκτονιών της τάξης του 5%. Οι 533 αυτοκτονίες που επίσημα καταγράφηκαν για το έτος 2013 συνεπάγονται, επίσης, 5500 άτομα που βιώνουν το πένθος μίας πρόωρης απώλειας ζωής, με σαφείς κοινωνικοοικονομικές, ψυχικές συνέπειες στις ζωές τους. Στην πραγματικότητα οι αυτοκτονίες είναι πολύ περισσότερες αυτών που καταγράφονται, ενώ δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία για τις μη θανατηφόρες απόπειρες, οι οποίες εκτιμάται ότι είναι 15 – 20 φορές περισσότερες των καταγεγραμμένων αυτοκτονιών. Οι 533 αυτοκτονίες που επίσημα καταγράφηκαν για το έτος 2013 συνεπάγονται, τουλάχιστον, 8.000 απόπειρες αυτοκτονίας. Η περιφέρεια με τον υψηλότερο δείκτη αυτοκτονιών για το έτος 2013 ήταν η Κρήτη.
Το συγκλονιστικό είναι ότι το 95% των αυτοκτονιών θα μπορούσε να έχει προληφθεί!
Με το θέμα θα ασχοληθεί το Συνέδριο Προληπτικής Ψυχιατρικής, που ξεκινά σήμερα στην Αθήνα, και οργανώνεται από την Εταιρεία Προληπτικής Ψυχιατρικής με τη συνεργασία της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας και της Ψυχιατρικής Εταιρείας Ανατολικής Ευρώπης και Βαλκανίων. Πρόεδρος του Συνεδρίου είναι ο καθηγητής Γιώργος Χριστοδούλου, Επίτιμος Πρόεδρος της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας.
Άλλο θέμα που θα απασχολήσει το Συνέδριο είναι η παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας και οι προληπτικές παρεμβάσεις, καθώς και οι παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην προαγωγή της ψυχικής υγείας των πολιτών και οι οποίες έχουν θετική σχέση κόστους/οφέλους: Αυτό σημαίνει, κατά τους ειδικούς, πως στοιχίζει περισσότερο η μη θεραπεία της ψυχικής νόσου, παρά η θεραπεία της, η μη πρόληψη της ψυχικής νόσου έναντι της πρόληψής της, η μη χρηματοδότηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας έναντι της χρηματοδότησής της - το να κάνει κανείς οικονομία κλείνοντας δομές ψυχικής υγείας στοιχίζει περισσότερο στο κράτος. Στην ουσία, αναφέρουν, δεν γίνεται οικονομία αλλά ξοδεύονται περισσότερα χρήματα.
Ένα άλλο σκέλος του συνεδρίου αναφέρεται σε προβλήματα ψυχικής υγείας στην Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια. Πρόκειται για μια περιοχή που έχει υποφέρει πολύ τα πρόσφατα χρόνια. Στερήσεις και εντάσεις κάθε είδους, οικονομικές κρίσεις, πόλεμοι και καταστροφές, είχαν ως αποτέλεσμα σοβαρές επιπτώσεις με μεγάλο αντίκτυπο στην ευημερία και την ψυχική υγεία των ανθρώπων, καθώς και σοβαρές επιπτώσεις στις ιατρικές και ψυχιατρικές δομές. Η κατάσταση βελτιώνεται σταδιακά σε ορισμένες χώρες, αλλά συνεχίζει τη σοβαρή της κλιμάκωση σε άλλες. Θα γίνει, επίσης, αναφορά στα ψυχιατρικά προβλήματα που συναρτώνται με την προσφυγιά και την μετανάστευση και στον προγραμματισμό για την οργάνωση ψυχιατρικών υπηρεσιών στην Ελλάδα, καθώς και θέματα που σχετίζονται με την πρόληψη και την προαγωγή της ψυχικής υγείας.
