Ο Αφγανός πρόεδρος Ασράφ Γκάνι ζήτησε την Τρίτη (23/7) «διασαφηνίσεις» από τις ΗΠΑ για τη δήλωση του Αμερικανού ομολόγου Ντόναλντ Τραμπ ότι θα μπορούσε πολύ εύκολα να κερδίσει τον πόλεμο στο Αφγανιστάν, αλλά δεν θέλει να «σκοτώσει 10 εκατομμύρια κόσμο».
Ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε μια σειρά εκκωφαντικών δηλώσεων τη Δευτέρα στον Λευκό Οίκο, υποδεχόμενος τον Πακιστανό πρωθυπουργό Ιμράν Χαν.
«Αν ήθελα να κερδίσω τον πόλεμο, το Αφγανιστάν θα χανόταν από το πρόσωπο της Γης», είπε ο Τραμπ. «Όλο αυτό θα τελείωνε κυριολεκτικά μέσα σε δέκα μέρες», συνέχισε. «Απλώς δεν θέλω να σκοτώσω δέκα εκατομμύρια ανθρώπους».
Τα σχόλια του μεγιστάνα, που συνέπεσαν με την αναχώρηση για την Καμπούλ του Ζαλμάι Χαλιλζάντ, του ειδικού επιτετραμμένου των ΗΠΑ για την ειρήνευση στο Αφγανιστάν, ενόψει του προσεχούς κύκλου των διαπραγματεύσεων που διεξάγει με τους Ταλιμπάν, προκάλεσαν οργή και αγανάκτηση στην ασιατική χώρα.
Βαθιά τραυματισμένοι από δεκαετίες πολέμου, πολλοί Αφγανοί εκφράζουν ανησυχία για την ενδεχόμενη βιαστική αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων και την επάνοδο στην εξουσία των Ταλιμπάν, που ήδη ελέγχουν ή ασκούν επιρροή στη μισή χώρα τους, κάτι που θα οδηγούσε κατ’ αυτούς αναπόφευκτα σε νέο εμφύλιο.
«Η κυβέρνηση της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Αφγανιστάν ζητεί διασαφηνίσεις για τις δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου», ανέφεραν οι υπηρεσίες του προέδρου Γάνι σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησαν.
Ο Τραμπ είπε ακόμη ότι το Πακιστάν βοηθά τις ΗΠΑ ενόψει της αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων και ότι υπάρχουν «τεράστιες» προοπτικές στη σχέση της Ουάσιγκτον με το Ισλαμαμπάντ.
Κι αυτό παρότι Καμπούλ και Ουάσιγκτον κατηγορούν εδώ και χρόνια το Πακιστάν ότι διαιωνίζει την αφγανική σύρραξη υποστηρίζοντας τους Ταλιμπάν. Τον Ιανουάριο του 2018, ο ίδιος ο Τραμπ είχε κατηγορήσει το Ισλαμαμπάντ ότι προσφέρει «καταφύγιο στους τρομοκράτες που κυνηγάμε στο Αφγανιστάν».
Η επιρροή του Πακιστάν στους ισλαμιστές μαχητές, που εκδιώχθηκαν από την εξουσία το 2001 από έναν διεθνή συνασπισμό υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, θεωρείται ωστόσο κρίσιμη συνιστώσα στην προσπάθεια να μπει τέλος στην προσεχώς 18ετή αμερικανική στρατιωτική εμπλοκή στο Αφγανιστάν.
«Μολονότι η αφγανική κυβέρνηση στηρίζει τις προσπάθειες των ΗΠΑ για να εξασφαλιστεί η ειρήνη στο Αφγανιστάν, υπογραμμίζει ότι ξένοι ηγέτες Κρατών δεν μπορούν να καθορίζουν την τύχη του Αφγανιστάν απόντων των Αφγανών ηγετών», σημείωσαν οι υπηρεσίες του Γάνι στην ανακοίνωση της προεδρίας.
Ο Αφγανός πρόεδρος δεν κρύβει την αγανάκτησή του διότι η κυβέρνησή του έχει παραμεριστεί τελείως στις διαπραγματεύσεις που διεξάγει επί σχεδόν έναν χρόνο η Ουάσιγκτον με τους Ταλιμπάν.
Αντιδράσεις στο Αφγανιστάν και... ο Τζένγκις Χαν
Πολλοί Αφγανοί αντέδρασαν έντονα στις δηλώσεις του Τραμπ, όπως ο πρώην πρόεδρος Χαμίντ Καρζάι: «Είμαστε το Παμίρ», έγραψε σε μια ανάρτησή του στο Twitter αναφερόμενος σ’ ένα ψηλό βουνό της πατρίδας του, «δεν μπορείς να καταστρέψεις την οροφή του κόσμου».
Ένας εκπρόσωπος των Ταλιμπάν καταδίκασε τις δηλώσεις του Τραμπ, αναφέροντας πως το Αφγανιστάν είναι το «νεκροταφείο» των «ονείρων στρατιωτικής νίκης» που είχαν «ο Τζένγκις Χαν, οι Βρετανοί και οι ηγέτες της άλλοτε Σοβιετικής Ένωσης»: «Απεναντίας, οι δικές τους αυτοκρατορίες χάθηκαν από προσώπου Γης, ενώ το αφγανικό έθνος άντεξε και συνεχίζει να αντέχει», αντέτεινε ο εκπρόσωπος των ισλαμιστών ανταρτών Ζαμπιχουλάχ Μουτζάχιντ.
Νέες διαπραγματεύσεις με τους Ταλιμπάν
Ο Ζαλμάι Χαλιλζάντ, ο ειδικός επιτετραμμένος των ΗΠΑ, έφθασε χθες στην Καμπούλ. Αναμένεται να αρχίσει τον όγδοο κύκλο των διαπραγματεύσεων με τους Ταλιμπάν, που προβλέπεται να διεξαχθούν τις επόμενες ημέρες στην πρωτεύουσα του Κατάρ, πάντα απούσης της αφγανικής κυβέρνησης.
Στα τέλη Ιουνίου, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο δήλωνε πως ευελπιστεί πως θα έχει συναφθεί συμφωνία ειρήνης «πριν από την 1η Σεπτεμβρίου».
Μέσω Twitter ο Χαλιλζάντ ανέφερε χθες ότι θέλει «διαρκή ειρήνη» στη χώρα της νοτιοανατολικής Ασίας, εγγυήσεις ότι «οι τρομοκράτες δεν θα χρησιμοποιήσουν το Αφγανιστάν για να απειλήσουν τις ΗΠΑ», να «τιμηθούν οι θυσίες που έκαναν οι ΗΠΑ, οι σύμμαχοί μας και οι Αφγανοί» και να «εδραιωθεί μια σταθερή σχέση» των δύο χωρών.
Παρά τις συνομιλίες, ο πόλεμος στο Αφγανιστάν μαίνεται και κλιμακώνεται τις τελευταίες εβδομάδες, με τους Ταλιμπάν και τις κυβερνητικές δυνάμεις να διατυμπανίζουν πως προκαλούν βαριές απώλειες στους εχθρούς τους.
Στις εχθροπραξίες σκοτώνονται και τραυματίζονται δεκάδες άμαχοι. Εννέα, ανάμεσά τους τρεις γυναίκες και τέσσερα παιδιά, σκοτώθηκαν την Κυριακή σε πλήγμα της αφγανικής Πολεμικής Αεροπορίας στην επαρχία Λογκάρ, που γειτονεύει με την Καμπούλ, κατά πληροφορίες που δημοσιοποίησε ο ΟΗΕ.
