Ο Δήμος Γλυφάδας και οι εκδόσεις Πατάκη σας προσκαλούν αυτή την Πέμπτη, 12 Νοεμβρίου, στις 7 μ.μ., στην παρουσίαση του βιβλίου της Αθηνάς Μπίνιου «Η Κυρά της Αιξωνής». Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα δημοτικού συμβουλίου του Δημαρχείου Γλυφάδας (Άλσους 15, ισόγειο). Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι Ελένη Σαραντίτη (συγγραφέας-κριτικός βιβλίου) και Κωνσταντίνα Καζά-Παπαγεωργίου (αρχαιολόγος). Χαιρετισμό θα απευθύνει ο Δήμαρχος Γλυφάδας, Γιώργος Παπανικολάου.
Τι συμβαίνει όταν η αρχαιολογική σκαπάνη φέρνει στο φως έναν αρχαίο δρόμο; Εκεί που σήµερα βρίσκονται οι δήµοι Γλυφάδας, Βούλας και Βουλιαγµένης, από το 500 π.Χ. περίπου υπήρχε ο αρχαίος δήµος της Αιξωνής και οι γειτονικές Αλές Αιξωνίδες. Ο αρχαίος δρόµος, που αποκαλύφθηκε τυχαία σ’ ένα οικόπεδο, γίνεται αφορµή για µια περιπλάνηση στις εποχές και στη ζωή των ανθρώπων που κατοικούσαν εκεί, µε οδηγό την Κυρά της Αιξωνής και µε µίτο τις αφηγήσεις της από τη µυθολογία. Η µικρή Φιλοστράτη, το κορίτσι µε τη χήνα, δίνει ζωντάνια σε ανθρώπινα καθηµερινά συµβάντα της κοινότητας που άνθισε δυόµισι χιλιάδες χρόνια πριν. Το ταξίδι στις εποχές της Αιξωνής φανερώνει τη συνέχεια στους αιώνες και θυµίζει πως «Αν δεν ξέρεις πού να πας, να ψάξεις να βρεις πούθε έρχεσαι».
Η ανακάλυψη ενός αρχαίου δρόμου σε οικόπεδο της Γλυφάδας με οδήγησε σ' αυτό το βιβλίο ιστορικής φαντασίας. Είναι τόσο μεγάλος ο μαγνητισμός που μεταδίδουν οι αρχαίες πέτρες όταν έρχονται στην επιφάνεια, που ήταν εύκολο να φανταστώ τον ανθρώπινο χώρο πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια. Πώς όμως να παραστήσω λεκτικά το εύρημα;
Πέντε χρόνια σκάρωνα την πλοκή και το απολάμβανα.
Μετατόπισα την ιστορία μου ψηλά στη συμβολική ατμόσφαιρα της μυθολογίας· αιώνια ασάλευτη. Αντί να περιγράψω τον διαπληκτισμό μεταξύ των κατοίκων ή τις φυσικές καταστροφές ή τους εχθρούς, έφερα ως παράδειγμα τον Ερμή, τη Μέδουσα, τα θαλάσσια τέρατα, το άρμα του Ήλιου, τον Φιλοκτήτη, τον Άδωνι, και με τις συμβολικές μυθολογικές μάχες, θέλησα να δείξω τη σύγκρουση του πολιτισμού και της βαρβαρότητας. Η ιστορία του αρχαίου δρόμου περιλαμβάνει την ακμή και την παρακμή της αρχαίας Αιξωνής και των Αιξωνίδων Αλών, την εποχή του Πελοποννησιακού Πολέμου.
Και μια άλλη χαρά μού έδωσε η έρευνα για τούτο το βιβλίο. Σε όλη την Ελλάδα από τότε ως τώρα κινήθηκε αέναα η αισιοδοξία, η περηφάνια και η δύναμη. Πίσω από τις ατυχείς, συχνά, ενέργειες των ανθρώπων, διέκρινα καθαρά τις ψυχές. Το αθάνατο και το εφήμερο. Την αναπαράσταση την έφερα στην καθημερινότητα. Έτσι, τα ιστορικά γεγονότα της περιοχής δέθηκαν με ολόκληρη την επικράτεια και τα κοινά οράματα της ράτσας μας. Η Κυρά της Αιξωνής υπάρχει σε κάθε δρόμο, μας ενώνει και ανανεώνεται.
Οι βουνοπλαγιές του Υμηττού έχουν κλίμα ήπιο, με απεριόριστη θέα στη θάλασσα και σταθερή ηλιοφάνεια. Οι αρχαιότητες της ευρύτερης περιοχής δεν είναι μόνο τοπικά στολίδια του παρελθόντος. Είναι ιερά όντα της τοπικής Ιστορίας, όπου διακρίνονται χαρακιές από επίμονο λεπίδι γλυπτών, τομές σκληρές για να γίνει η λίθινη επιφάνεια βίβλος, άφθαρτη απόδειξη της υστεροφημίας των Ελλήνων της Αττικής του 400 π.Χ. Αγγίζοντας τα σπασμένα μνημεία, μεταγγίζεται με την αφή η αίσθηση του σεβασμού. Η υποτυπώδης σωματική επαφή στην επιφάνεια της πέτρας συνιστά μύηση στον αγαθό χώρο και χαρίζει την είσοδο στη διάσταση του χρόνου και της πνευματικότητας.
Είδα μια μέρα δυο νέους να σκύβουν να φιλήσουν την ξερολιθιά του αρχαίου δρόμου. Έπειτα ένωσαν τα χέρια τους πάνω στις πέτρες και τα φωτογράφισαν. Φαίνονταν τόσο απορροφημένοι από δέος, που χάραξαν μέσα μου την αίσθηση πως οι απανταχού προσκυνητές έχουν ανάγκη το άγγιγμα και την επαφή.
Κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας είναι η Κυρά, ιέρεια και δασκάλα, κάτοικος της Αιξωνής, το 400 π.Χ. στον ρόλο μιας διαχρονικής φωνής. Φροντίζει ιδιαίτερα τα παιδιά και καλεί σπίτι της φίλους και γείτονες να τους αφηγηθεί μύθους. Ένα από τα παιδιά ήταν η Φιλοστράτη, το καλαίσθητο άγαλμα του Αρχαιολογικού Μουσείου του Πειραιά. Στέκεται εκεί, με το γνωστό χαμόγελο των αγαλμάτων, με μια χήνα στην αγκαλιά, κοιτάζοντας το απέναντι αγόρι, τον Κτήσιππο, ο οποίος παίζει με τον σκύλο του. Έχει φως και σιωπή ο χώρος, και σου έρχεται ν' απλώσεις το χέρι να χαϊδέψεις τα αγάλματα, γιατί υπήρξαν και δικοί σου πρόγονοι· μια προαιώνια αλυσίδα σωμάτων σε έφτασε στο σήμερα.
Η γενιά της εποχής μας δίνει ανάλογους αγώνες, γιατί όπως τότε, έτσι και τώρα, τα όνειρα των νέων πραγματοποιούνται μέσα από μια δύσκολη διαδρομή προς τη γνώση και την ωριμότητα.
Οι ασπρόμαυρες ζωγραφιές της Μαρίας Οικονόμου μεταφέρουν τα συναισθήματα των ηρώων, ενώ η απουσία του χρώματος ερμηνεύει άριστα το μακρινό παρελθόν. Αναπτύσσει εικαστικά χαρακτήρες· τι βλέπουν, τι ακούν, τι ζουν, ενώ καθ' όλη την αφήγηση υπάρχει η οπτική εκείνης της εποχής, με έναν τρόπο σκέψης που δίνει απαντήσεις στα σημερινά προβλήματα της περιοχής και των καιρών.
Το βιβλίο αγγίζει και θέματα όπως αυτό της γέννησης της τεχνολογικής σκέψης δομικών έργων, τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, τους διαχρονικούς ρόλους ανδρών και γυναικών, παιδιών, γονιών και τις αιτίες πολέμων.
Η τοπική Ιστορία είναι βασικό στοιχείο της ταυτότητάς μας. Οι αναγνώστες θα γνωρίσουν τις όμορφες πόλεις που προϋπήρχαν στη Γλυφάδα, στη Βούλα, στη Βάρη, στη Βουλιαγμένη, θα δουν όλη την Αττική και όχι μόνο, διότι ο τρόπος ζωής το 400 π.Χ. ήταν παρόμοιος στην αρχαία Ελλάδα απ' άκρη σ' άκρη.
Ευχαριστώ θερμά όσους με βοήθησαν να εισχωρήσω στον λαβύρινθο του παρελθόντος και να ξαναβγώ στο φως. Το εύρημα προστατεύεται σε κατάλληλα διαμορφωμένες κρυστάλλινες προθήκες και είναι εμφανές.
