Με απόφασή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σφίγγει τον κλοιό ρευστότητας απέναντι στο ελληνικό δημόσιο ακυρώνοντας το αξιόχρεο των εγγυήσεων του ελληνικού δημοσίου.
Το βασικό επιχείρημα της τράπεζας είναι η ανυπαρξία ή αδυναμία ολοκλήρωσης της πέμπτης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος στήριξης. Για την επαναφορά αναγνώρισης του αξιόχρεου των εγγυήσεων του ελληνικού δημοσίου η ΕΚΤ βάζει πλέον όρο, με απόλυτο και ανελαστικό τρόπο, την αποδοχή ενός νέου προγράμματος-μνημονίου.
Στην πραγματικότητα, με την απόφαση αυτή, η ΕΚΤ επισπεύδει τη συγκεκριμένη κίνηση που επρόκειτο να γίνει την 1η Μαρτίου, για τις 11 Φεβρουαρίου, αφήνοντας στις ελληνικές τράπεζες ως μοναδική πηγή χρηματοδότησης τον ELA από την Τράπεζα της Ελλάδος. Το ποσό που θα χρειαστούν οι ελληνικές τράπεζες μέσω του ELA για να καλύψουν την ακύρωση της χρηματοδότησης από την ΕΚΤ υπολογίζεται, σύμφωνα με πληροφορίες, στα 40 δισ. ευρώ.
Της απόφασης αυτής είχε προηγηθεί η ανανέωση για δύο εβδομάδες της παροχής ρευστότητας μέσω του ΕLA.
Το εντυπωσιακό με την απόφαση της ΕΚΤ είναι ότι ανακοινώθηκε σχεδόν παράλληλα με τις συναντήσεις που είχε ο Draghi με τον υπουργό Οικονομικών Γ. Βαρουφάκη.
Αναλυτικά η ανακοίνωση:
"Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να άρει την παραίτηση (waiver) που επηρεάζει τα χρεόγραφα που εκδίδονται ή εγγυώνται πλήρως από την Ελληνική Δημοκρατία.
Η παραίτηση επέτρεπε στα εν λόγω χρεόγραφα να χρησιμοποιούνται στις πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος παρά το γεγονός ότι δεν εκπληρώνουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις πιστοληπτικής αξιολόγησης.
Τα χρεόγραφα θα παύσουν να είναι επιλέξιμα ως ενέχυρα από τις 11 Φεβρουαρίου, αναφέρει η ΕΚΤ.
Η ΕΚΤ σημειώνει ότι η απόφαση αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι δεν είναι δυνατόν αυτή τη στιγμή να προεξοφληθεί η επιτυχής ολοκλήρωση της αξιολόγησης του προγράμματος. Προσθέτει ότι η απόφαση είναι συμβατή με τους υφιστάμενους κανονισμούς του Ευρωσυστήματος.
Η κεντρική τράπεζα επισημαίνει ταυτόχρονα ότι η απόφαση δεν έχει συνέπειες για το καθεστώς αντισυμβαλλόμενου των ελληνικών χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων στις πράξεις νομισματικής πολιτικής.
Οι ανάγκες ρευστότητας των αντισυμβαλλομένων του Ευρωσυστήματος, για αντισυμβαλλόμενους που δεν έχουν επαρκή εναλλακτικές εγγυήσεις (collateral), μπορούν να ικανοποιηθούν από τη σχετική εθνική κεντρική τράπεζα, μέσω του μηχανισμού για την παροχή έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα (ELA), εντός των υφιστάμενων κανονισμών του Ευρωσυστήματος, διευκρινίζει η ΕΚΤ".
«Τα νέα πιθανότατα θα τρομάξουν τους καταθέτες και θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερη φυγή κεφαλαίων. Εάν η Ελλάδα μπορέσει να συμφωνήσει με την τρόικα, είμαι σίγουρος ότι εάν η Ελλάδα συνάψει συμφωνία με την τρόικα, η ΕΚΤ θα αποκαταστήσει το waiver», σχολιάζει ο Peter Boockvar, επικεφαλής αναλυτής αγοράς του The Lindsey Group.
Νωρίτερα εγκρίθηκε η συνέχιση της γραμμής παροχής έκτακτης ρευστότητας προς τις συστημικές ελληνικές τράπεζες, όπως αναμενόταν σήμερα, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η ανανέωση θα έχει ισχυ και πάλι για δύο εβδομάδες.
Με βάση τους κανόνες της ΕΚΤ, το πρόγραμμα θα ανανεώνεται κάθε δύο εβδομάδες.
Σημειώνεται ότι μέσω του μηχανισμού ELA η Τράπεζα της Ελλάδος ΕΛΛ+1,47% θα δέχεται τίτλους ως εγγυήσεις από τις ελληνικές τράπεζες ώστε να παρέχει τη ρευστότητα που αιτείται με επιτόκιο 1,55%.
Υπενθυμίζεται ότι στις 21 Ιανουαρίου είχε ανοίξει με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της EKΤ, η εναλλακτική του Emergency Liquidity Assistance (ELA) για τις ελληνικές τράπεζες, προκειμένου να αποφορτιστούν οι πιέσεις στη ρευστότητα του ελληνικού κλάδου.
Σε πολύ καλό κλίμα, αλλά χωρίς να βρει την κατανόηση που θα ήθελε, πραγματοποιήθηκε η συνάντηση μεταξύ του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη με τον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι.
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το Mega, ο Μάριο Ντράγκι δεν έτεινε ευήκοα ώτα στα ελληνικά αιτήματα. Στην πρόταση Βαρουφάκη για το πρόγραμμα-γέφυρα ο πρόεδρος της ΕΚΤ απάντησε ότι η συζήτηση αυτή πρέπει να γίνει μεταξύ της Ελλάδας και των εταίρων δανειστών της.
Η ίδια απάντηση δόθηκε και στο ελληνικό αίτημα για αύξηση του πλαφόν αγοράς εντόκων γραμματίων από τις ελληνικές τράπεζες.
Αυτή τη στιγμή οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να αγοράζουν ομόλογα αξίας μέχρι 15 δισ. ευρώ. Το υπουργείο Οικονομικών ζητεί την αύξηση του πλαφόν αυτού.
Πάντως, μετά τη συνάντηση ο Γ.Βαρουφάκης χαρακτήρισε «εποικοδομητικές» τις συζητήσεις με τον Μάριο Ντράγκι.
Η συνάντηση διήρκεσε περίπου μια ώρα γεγονός που συνεπάγεται πως υπήρξε διεξοδική ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων.
«Είχαμε πολύ εποικοδομητικές συνομιλίες» δήλωσε ο Έλληνας υπουργός, διαβεβαιώνοντας πως η επικοινωνία ήταν εξαιρετική, γεγονός που του προσφέρει ισχυρή ενθάρρυνση για το μέλλον.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε πως παρουσίασε τη θέση ότι η κατάσταση στην Ελλάδα δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με συνήθεις τρόπους (business as usual).
«Τον ενημέρωσα πως το πρόγραμμα έχει πυροδοτήσει κρίση αποπληθωρισμού στη χώρα», δήλωσε σχετικά με τη συνάντηση με τον Ευρωπαίο κεντρικό τραπεζίτη.
Ο κ. Βαρουφάκης διευκρίνισε επίσης πως συζήτησαν με τον κ. Ντράγκι για τους καταναγκασμούς, τους κανόνες, τους κανονισμούς και τη διαδικασία βάσει των οποίων η ΕΚΤ χορηγεί στήριξη.
Μιλώντας αργότερα στο Reuters ο κ. Βαρουφάκης δήλωσε πως η ΕΚΤ είναι η κεντρική τράπεζα της Ελλάδας και ως εκ τούτου θα κάνει ο,τι μπορεί για να στηρίξει τα κράτη μέλη.
«Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι μπορούμε να ολοκληρώσουμε τις συζητήσεις με τους ευρωπαίους εταίρους μας, όπως και με το ΔΝΤ και την ΕΚΤ, σε σύντομο διάστημα ώστε να επανεκκινήσουμε την ελληνική οικονομία», ανέφερε.
Σε άλλες δηλώσεις του, ο κ. Βαρουφάκης είπε ότι εξέφρασε στον κ. Ντράγκι την αποφασιστικότητα της χώρας ότι «στην Ελλάδα πρέπει να βρούμε και άλλους τρόπους για τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται», τονίζοντας ότι δεν πρέπει να ενισχυθούν οι στρεβλώσεις που ίσχυαν τόσα χρόνια.
Ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης και ο αναπληρωτής υπουργός Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Ευκλείδης Τσακαλώτος -ο οποίος συμμετείχε στη συνάντηση με τον Μάριο Ντράγκι- μεταβαίνουν στο Βερολίνο, όπου θα συναντηθούν αύριο, Πέμπτη, με τον γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Μάλιστα, ο κ. Βαρουφάκης δήλωσε πως ανυπομονεί για τη συνάντηση με τον κ. Σόιμπλε. «Ανυπομονώ να συναντήσω όχι μόνο τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας αλλά και την πνευματική δύναμη πίσω από το οικοδόμημα της ΕΕ και της Νομισματικής Ένωσης, τον Δρ Σόιμπλε» είπε χαρακτηριστικά.
ΕΚΤ: Η Ελλάδα να διαπραγματευτεί ταχύτατα
H Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ζήτησε από την ελληνική κυβέρνηση να «διαπραγματευτεί με ταχύτητα και με εποικοδομητικό τρόπο» προκειμένου να διασφαλίσει «την χρηματοπιστωτική σταθερότητα» της Ελλάδας, μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο επικαλούμενο πηγή από την ΕΚΤ.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης «ο πρόεδρος διευκρίνισε την εντολή της ΕΚΤ και άσκησε πιέσεις στη νέα κυβέρνηση να διαπραγματευτεί με ταχύτητα και με εποικοδομητικό τρόπο με το Γιούρογκρουπ με στόχο να διασφαλίσει την χρηματοπιστωτική σταθερότητα» εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο μια πηγή από την ΕΚΤ.
Ο Μάριο Ντράγκι υπενθύμισε επιπλέον στον Έλληνα υπουργό Οικονομικών τους αυστηρούς κανονισμούς που περιβάλουν την υποστήριξη που παρέχει η ΕΚΤ στις ελληνικές τράπεζες, μια στήριξη που συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με το διεθνές πρόγραμμα στήριξης της οικονομίας. Μία συνέχιση του προγράμματος, που ολοκληρώνεται στα τέλη Φεβρουαρίου, προϋποθέτει τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων και μία συμφωνία με τους εταίρους της Ευρωζώνης.
Εάν η Ελλάδα μπορεί να δανείζεται από τις αγορές αυτό συμβαίνει διότι οι ελληνικές τράπεζες αγοράζουν κρατικά ομόλογα. Η ΕΚΤ δέχεται να παράσχει ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες προκειμένου να προχωρήσουν στην αγορά αυτή υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα ακολουθεί το διεθνές πρόγραμμα στήριξης της οικονομίας υπό την τρόικα των πιστωτών- Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και Ευρωπαϊκής Επιτροπής.