Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ εκλέχθηκε στην εξουσία με ένα ψέμα: ότι μπορείς να έχεις ευρώ χωρίς Μνημόνιο, σταθερό νόμισμα χωρίς υποχρεώσεις, δάνεια χωρίς όρους. Διαπραγματεύθηκε με υποκρισία: με δημιουργική ασάφεια, χαρισματική διγλωσσία, με ατέλειωτο πηγαινέλα και ροκ πομφόλυγες, που συγκάλυπταν την ανυπαρξία μεταρρυθμιστικών προτάσεων.
Τώρα επιστεγάζει την πορεία της με μια απάτη: θέτει σε δημοψήφισμα ένα σχέδιο πρότασης, ούτε καν τελικό, των εταίρων. Αποκρύπτοντας το πραγματικό ερώτημα, που αφορά τις συνέπειες απόρριψης αυτής της πρότασης, τις συνέπειες της καταστροφικής χρεοκοπίας και εξόδου από το ευρώ και την Ε.Ε. Γιατί αυτό είναι το πραγματικό ερώτημα του δημοψηφίσματος: ναι ή όχι στο ευρώ και στην Ευρώπη.
Το ΝΑΙ λοιπόν το ξέρουμε: ένα πρόγραμμα με θυσίες, πειθαρχία, υψηλούς φόρους, μείωση ορισμένων συντάξεων, δύσκολες μεταρρυθμίσεις. Που θα μας κρατήσει όμως στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, με τις τράπεζες ξανά ανοιχτές, με τις αποταμιεύσεις του κόσμου ασφαλείς. Με βεβαιότητα ανάκαμψης, σε μια Ευρώπη που αναπτύσσεται ξανά, δημιουργώντας πλήθος θέσεων εργασίας. Με την πολιτική μηδενικών επιτοκίων της ΕΚΤ να βρέχει φτηνό χρήμα. Με την αλληλεγγύη των εταίρων, με τα 35 δισ. του πακέτου Γιουνκέρ που θα ξαναβάλουν μπροστά την οικονομία. Με βέβαιη την ελάφρυνση του χρέους μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος. Με την Ελλάδα στη μεγάλη και ισχυρή ευρωπαϊκή οικογένεια.
Το ΟΧΙ επίσης το ξέρουμε, αλλά η κυβέρνηση δεν μας το λέει. Τα βήματα θα είναι περίπου τα εξής. Οι τράπεζες είναι ήδη κλειστές. Δεν πρόκειται να ξανανοίξουν παρά μόνο υπό δύο προϋποθέσεις: ή μετά την υπογραφή μιας συμφωνίας στο ευρώ ή μετά τη χρεοκοπία και τη μετάβαση στη δραχμή. Να πώς θα γίνει. Η μη πληρωμή των επίσημων δανειστών (ΔΝΤ, ΕΚΤ) σημαίνει χρεοκοπία. Το χρέος δεν διαγράφεται. Ομως οι τράπεζες πτωχεύουν, αφού έχουν εγγυητή το ελληνικό Δημόσιο. Ενα ντόμινο πτωχεύσεων επιχειρήσεων ακολουθεί, οδηγώντας σε μαζική αύξηση ανεργίας και βαθιά ύφεση. Το τραπεζικό σύστημα έχει μείνει χωρίς ρευστότητα και χωρίς κεφάλαια κι αδυνατεί να χρηματοδοτηθεί από το Ευρωσύστημα. Ο εγγυητής των ασφαλισμένων καταθέσεων, το Δημόσιο, αδυνατεί να αποζημιώσει τους καταθέτες. Το κράτος αδυνατεί να πληρώσει μισθούς και συντάξεις. Για να καλύψει τις υποχρεώσεις ρευστότητας, η κυβέρνηση εισάγει παράλληλο νόμισμα. Αυτό μας οδηγεί νομοτελειακά στη νέα δραχμή.
Η νέα δραχμή θα είναι ραγδαία πληθωριστική. Στην καλύτερη περίπτωση, εάν έχει αποφευχθεί «κούρεμα» των καταθέσεων (όπως «κουρεύτηκαν» στην Κύπρο), οι πολίτες θα δουν τις καταθέσεις τους να δραχμοποιούνται, χάνοντας τη μισή αξία τους. Μισθοί και συντάξεις πληρώνονται με δραχμές, η πραγματική αγοραστική τους δύναμη συρρικνώνεται, οδηγώντας σε φτωχοποίηση των εργαζομένων.
Ολα τα εισαγόμενα είδη (φάρμακα, πετρέλαιο, πρώτες ύλες, διαρκή καταναλωτικά αγαθά, ταξίδια στο εξωτερικό) ακριβαίνουν. Με έναν μεγάλο κερδισμένο: μια κατηγορία πλουσίων, Ελλήνων και ξένων, που έχοντας τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό, θα μπορούν να μας αγοράσουν όλους φτηνά. Κι οι περίφημες ωφέλειες της υποτίμησης για τις εξαγωγές; Σχεδόν ανύπαρκτες: Πρώτον, το καταστροφικό χάος μετά τη μαζική χρεοκοπία υπονομεύει τουρισμό και εξαγωγές. Δεύτερον, οι ακριβότερες εισαγωγές ενέργειας και πρώτων υλών ακυρώνουν τα οφέλη της υποτίμησης.
Ολα τα παραπάνω είναι γνωστά. Καταγράφονται και σε κείμενα κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ.
Κι αυτό μας φέρνει στο «τέλειο έγκλημα». Η επόμενη μέρα ενός ΟΧΙ έχει τους σαφείς πολιτικούς της νικητές. Είναι εκείνοι που ήθελαν πάντοτε την Ελλάδα εκτός ευρώ. Ο ένας είναι ο κ. Σόιμπλε και οι ακραίοι συντηρητικοί κύκλοι της Ευρώπης, που εδώ και χρόνια προσπαθούν να μας πείσουν να αποχωρήσουμε οικειοθελώς από το ευρώ. Οι άλλοι είναι το εγχώριο κόμμα της δραχμής. Νόμιζα ότι οι πολιτικοί του υποστηρικτές στην Ελλάδα ήταν δεδομένοι: η Αριστερή Πλατφόρμα του ΣΥΡΙΖΑ, οι εθνικιστές των ΑΝΕΛ, η Χρυσή Αυγή. Η τελευταία εξέλιξη με κάνει να αμφιβάλλω εάν το κόμμα της δραχμής στον ΣΥΡΙΖΑ εξαντλείται στους κ. Λαφαζάνη, Λαπαβίτσα κ.λπ. ή εάν περιλαμβάνει και την ηγετική ομάδα του κ. Τσίπρα. Είναι αλήθεια ότι η πειθαρχία του ευρώ και της Ευρώπης περιορίζει το πείραμα του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού ή της οικοδόμησης εθνικολαϊκιστικού κράτους της μετακομμουνιστικής Αριστεράς.
Θα είναι το τέλειο έγκλημα. Η μετάβαση στη δραχμή θα έχει συντελεστεί, αναντίστρεπτα, αμετάκλητα. Και κανείς δεν θα έχει αφήσει πάνω της τα δαχτυλικά του αποτυπώματα. Η ευθύνη θα ανήκει ολόκληρη στους «εκβιαστές» Ευρωπαίους. Και βέβαια στον ελληνικό λαό, του περήφανου και βροντερού ΟΧΙ στην πρόταση των δανειστών. Ιδιοφυές.
* Ο κ. Γιώργος Παγουλάτος είναι καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και επισκέπτης καθηγητής στο Κολέγιο της Ευρώπης.
