Με επιφάνεια 5,5 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, ο Αμαζόνιος είναι το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του κόσμου μας και αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 10% της παγκόσμιας βιοποικιλότητας. Είναι το σπίτι τεράστιων πληθυσμών θηλαστικών, πουλιών, αμφίβιων και ερπετών – εκ των οποίων το 75% είναι μοναδικά εκεί. Κάθε δύο ημέρες ανακαλύπτεται ένα νέο είδος φυτού ή ζώου στον περιβαλλοντικό αυτό θησαυρό του πλανήτη.
Εδώ και μέρες τα δάση του Αμαζονίου φλέγονται. Μολονότι η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποτιμηθεί σε αυτή τη φάση, χθες, το Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικής Έρευνας (INPE) έκανε λόγο για σχεδόν 2.500 νέες πυρκαγιές μέσα σε μόλις 48 ώρες στο σύνολο της Βραζιλίας.
Και τα στοιχεία γίνονται ακόμη πιο δραματικά, δεδομένου του ότι – πάντα σύμφωνα με το INPE – από τον Ιανουάριο ως την 21η Αυγούστου καταγράφηκαν 75.336 δασικές πυρκαγιές, αριθμός αυξημένος κατά 84% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο της περασμένης χρονιάς· η αύξηση των πυρκαγιών στο δάσος του Αμαζονίου ανέρχεται σε 52,6%.
Οι φωτιές θεωρούνται συνήθεις στον Αμαζόνιο κατά τη διάρκεια της ξηρής περιόδου που διαρκεί από τον Ιούλιο έως τον Οκτώβριο. Μπορούν να προκληθούν από φυσικούς παράγοντες, όπως από κεραυνούς, αλλά και από ανθρώπινους όπως από αγρότες και υλοτόμους που καθαρίζουν τη γη για καλλιέργεια, βόσκηση ή οικοδόμηση.
Οι ακτιβιστές επιμένουν η αντιπεριβαλλοντική ρητορική του προέδρου Μπολσονάρου έχει ενθαρρύνει τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις και τις αποψιλώσεις.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν πως, αν οι φωτιές εξακολουθήσουν να καίνε, οι επιπτώσεις όχι μόνο για τη Βραζιλία, αλλά και τον πλανήτη θα είναι ολέθριες.
Ο Κάρλος Νόμπρε, επικεφαλής ερευνητής του Ινστιτούτου Ερευνών του πανεπιστημίου του Σάο Πάολο, εξηγεί πως η εντατικοποίηση της μαζικής αποψίλωσης των δασών οδηγεί τα δάση σε οριακό σημείο: Εκεί όπου από οάσεις υγρασίας θα μετατραπούν σε σαβάνες, με δυσοίωνες συνέπειες για το κλίμα, την άγρια ζωή και τους κατοίκους των δασών.
Ο Νόμπρε τόνισε πως η αποψίλωση οδεύει σε αύξηση κατά 20-30% φέτος και «είναι πολύ πιθανό να ξεπεράσει σε έκταση τα 10.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα για πρώτη φορά σε μία δεκαετία».
#Fires have been #burning in the Brazilian #Amazon for weeks. Smoke from the uptick in fires caused a blackout in #SaoPaulo on Monday. Track the fires in real time and access historical fire data on #GFWFires: https://t.co/HPNol2tNTL pic.twitter.com/MLAzUA2jeM
— Global Forest Watch (@globalforests) August 21, 2019
Η κατάσταση στον Αμαζόνιο είναι επιδεινούμενη εδώ και χρόνια. Ωστόσο, επιταχύνεται επικίνδυνα από τη στιγμή εκλογής του Μπολσονάρου, ενός ανθρώπου που έχει αποδυναμώσει την περιβαλλοντική πολιτική και έχει πολλάκις εκφράσει τη στήριξή του στους υλοτόμους, τους κτηματίες και σε παράγοντες της βιομηχανίας εξορύξεων.
«Η κατάσταση είναι πολύ άσχημη. Και θα γίνει φρικτή», προβλέπει στον Guardian ο Νόμπρε, εξηγώντας: «Ένα πολύ μεγάλο μέρος αυτών των πυρκαγιών οφείλονται στην ώθηση που δίνουν οι υπουργοί. Ενθαρρύνουν για αποψιλώσεις γιατί έτσι ωφελείται η οικονομία. Όσοι κάνουν παράνομη αποψίλωση, νιώθουν ενισχυμένοι».
Ο Νόμπρε είναι συνδημιουργός μελέτης που προβλέπει πως το νότιο, το ανατολικό και οι κεντρικές ζώνες του Αμαζονίου ενδέχεται να φτάσουν σε μη αναστρέψιμο στάδιο υποβάθμισης στην περίπτωση αποδάσωσης ενός 20-25%.
